Datasets:

v-bible
/

catholic-resources

¹ [^1@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Nếu một người đuổi vợ

¹ và bà này bỏ đi, làm vợ một người khác, thử hỏi :

¹ người chồng cũ có trở lại với bà ta nữa không[^2-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] ?

¹ Vậy, phải chăng đất kia[^3-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] đã chẳng hoàn toàn [^2@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]ra ô uế ?

¹ Và ngươi, ngươi đã đàng điếm với bao nhiêu tình nhân,

¹ lại còn mong trở về với Ta nữa[^4-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] ! – Sấm ngôn của ĐỨC CHÚA[^5-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a].

² Ngước mắt lên các [^3@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]đồi trọc mà xem

² có nơi nào ngươi đã chẳng trao thân cho người khác !

² Ngươi ngồi đợi chúng bên vệ [^4@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]đường

² như tên Ả-rập[^6-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] ngồi rình trong sa mạc.

² Ngươi đã làm cho xứ sở ra ô uế

² vì những chuyện điếm đàng và gian ác của ngươi.

³ Cho nên đến mùa, không có mưa,

³ cuối mùa, [^5@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]mưa cũng chẳng thấy.

³ Và ngươi cứ mặt dày mày dạn như con đĩ,

³ mà chẳng biết xấu hổ là gì.

⁴ Từ bây giờ, ngươi lại không xưng hô với Ta thế này sao :

⁴ “Ngài là thân phụ của con,

⁴ là lang quân của con thuở thanh xuân ấy[^7-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] ?”

⁵ Lẽ nào Người [^6@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]giận đến muôn đời,

⁵ lẽ nào Người chấp nê mãi mãi[^8-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] ?

⁵ Nói vậy rồi, ngươi [^7@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]tiếp tục làm điều gian ác, vì ngươi vốn lì lợm.

Kêu gọi miền Bắc trở về[^9-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]

⁶ ĐỨC CHÚA[^10-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] phán với tôi dưới thời vua [^8@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Giô-si-gia[^11-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]-hu : Điều Ít-ra-en[^12-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] phản bội[^13-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] đã làm, ngươi có thấy không ? Nó đi khắp các [^9@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]núi cao, đến dưới mọi lùm cây rậm mà [^10@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]đàng điếm.

⁷ Ta tự bảo : “Làm tất cả những chuyện đó rồi, nó sẽ trở về với Ta” ; nhưng nó đâu trở về. Và con em bất tín bất trung của nó là Giu-đa[^14-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] đã thấy như vậy. ⁸ Nó đã thấy : cũng vì tất cả những vụ ngoại tình mà Ta đã trao giấy [^11@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]ly hôn cho con chị là Ít-ra-en[^15-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] phản bội và đuổi đi[^16-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]. Thế mà con em bất tín bất trung của nó là Giu-đa[^17-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] cũng chẳng sợ, cứ tiếp tục đàng điếm. ⁹ Nó đàng điếm trơ trẽn như vậy, nên đã làm cho xứ sở ra ô uế ; nó đã ngoại tình với [^12@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]đá với gỗ. ¹⁰ Đến thế rồi mà Giu-đa[^18-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a], con em bất tín bất trung của nó, vẫn cứ [^13@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]giả dối, chưa hết lòng trở về với Ta[^19-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a], – sấm ngôn của ĐỨC CHÚA[^20-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a].

¹¹ Rồi ĐỨC CHÚA[^21-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] phán với tôi : Ít-ra-en[^22-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] phản bội, nhưng vẫn còn công chính so với Giu-đa[^23-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] bất tín bất trung. ¹² Hãy đi, [^14@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]hô lên cho miền [^15@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Bắc nghe những lời này[^24-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] :

¹² [^16@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Trở về đi, hỡi Ít-ra-en[^25-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] phản bội

¹² – sấm ngôn của ĐỨC CHÚA[^26-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] !

¹² Ta sẽ không nghiêm nét mặt

¹² với các ngươi nữa,

¹² vì Ta giàu lòng xót thương

¹² –sấm ngôn của ĐỨC CHÚA[^27-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]–

¹² và Ta không [^17@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]giận dữ mãi đâu.

¹³ Có điều là tội ngươi,

¹³ ngươi phải [^18@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]biết :

¹³ ngươi đã xúc phạm đến ĐỨC CHÚA[^28-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a],

¹³ Thiên Chúa của ngươi,

¹³ khi lang bạt khắp các nẻo đường

¹³ tìm kiếm [^19@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]ngoại kiều[^29-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]

¹³ dưới mọi lùm cây rậm ;

¹³ còn tiếng Ta gọi,

¹³ các ngươi chẳng thèm nghe,

¹³ – sấm ngôn của ĐỨC CHÚA[^30-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a].

Dân của Đấng Mê-si-a[^31-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] ở Xi-on[^32-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a][^33-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]

¹⁴ Sấm ngôn của ĐỨC CHÚA[^34-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] : [^20@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Trở về đi, hỡi lũ con phản bội, vì Ta vẫn là chủ các ngươi. Ta sẽ lấy của các ngươi mỗi thành một người, mỗi thị tộc hai người, và đưa về Xi-on[^35-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]. ¹⁵ Ta sẽ cho các ngươi những [^21@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]mục tử đẹp lòng Ta ; chúng sẽ khôn ngoan sáng suốt chăn dắt các ngươi. ¹⁶ Khi các ngươi [^22@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]tăng số và phát triển trong xứ, thì lúc ấy –sấm ngôn của ĐỨC CHÚA[^36-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]– người ta sẽ không còn nói đến [^23@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Hòm Bia của ĐỨC CHÚA[^37-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] nữa, không còn lưu tâm, không nhớ tới, chẳng nuối tiếc, cũng chẳng làm lại nữa[^38-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]. ¹⁷ Thời ấy, Giê-ru-sa-lem[^39-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] sẽ được gọi là “[^24@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Ngai toà của ĐỨC CHÚA[^40-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]”, và mọi dân tộc sẽ nhân danh ĐỨC CHÚA[^41-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] quy tụ tại [^25@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Giê-ru-sa-lem[^42-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] ; chúng sẽ không còn sống buông thả theo lòng dạ xấu xa ngoan cố của mình nữa.

¹⁸ Những ngày ấy, nhà Giu-đa[^43-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] sẽ [^26@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]đến với nhà Ít-ra-en[^44-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a], rồi chúng sẽ cùng nhau từ đất [^27@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Bắc tiến về [^28@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]đất Ta đã ban cho tổ tiên chúng làm gia nghiệp[^45-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a].

Tiếp bài thơ về việc trở lại với Chúa[^46-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]

¹⁹ Ta đã nói : Có cách nào để Ta đặt ngươi trong hàng [^29@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]con cái[^47-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] ?

¹⁹ Ta sẽ ban cho ngươi một miền đất [^30@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]hoan lạc

¹⁹ làm phần gia nghiệp cao quý nhất giữa chư dân.

¹⁹ Ta đã nói : ngươi sẽ gọi Ta : “[^31@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Cha ơi !”

¹⁹ Và ngươi sẽ không lìa xa Ta nữa.

²⁰ Thế nhưng, người đàn bà [^32@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]thất trung với bạn mình làm sao,

²⁰ thì, hỡi nhà Ít-ra-en[^48-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a], các ngươi cũng thất trung với Ta như vậy,

²⁰ – sấm ngôn của ĐỨC CHÚA[^49-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a].

²¹ Người ta nghe tiếng kêu trên các đồi trọc[^50-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] :

²¹ tiếng con cái Ít-ra-en[^51-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] [^33@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]khóc lóc van nài,

²¹ vì chúng đã đi trệch đường lối,

²¹ đã bỏ quên ĐỨC CHÚA[^52-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a], Thiên Chúa của mình.

²² – [^34@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Trở về đi, hỡi lũ con phản bội,

²² Ta sẽ [^35@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]chữa lành tội phản bội của các ngươi !

²² – Này chúng con đây, chúng con đến với Ngài,

²² vì Ngài là ĐỨC CHÚA[^53-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a], Thiên Chúa của chúng con.

²³ Thật ra, các [^36@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]đồi cao chỉ là trò dối trá,

²³ cảnh ồn ào náo nhiệt trên núi non cũng vậy[^54-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a].

²³ Thật ra, chỉ nơi ĐỨC CHÚA[^55-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a], Thiên Chúa của chúng con,

²³ Ít-ra-en[^56-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] mới có [^37@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]ơn cứu độ.

²⁴ [^38@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]Công lao của tổ tiên chúng con, Thần Ô Nhục[^57-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a] đã ngốn hết,

²⁴ ngay từ thời niên thiếu của chúng con,

²⁴ ngốn cả chiên bò, cả con trai con gái các ngài.

²⁵ Chúng ta đành chịu nằm vùi trong nỗi ô nhục của mình thôi,

²⁵ chịu cho [^39@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]nỗi thẹn thùng phủ lấp !

²⁵ Vì, cũng như tổ tiên chúng ta,

²⁵ chúng ta đã xúc phạm đến ĐỨC CHÚA[^58-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]

²⁵ từ thời niên thiếu cho tới ngày nay ;

²⁵ chúng ta đã chẳng [^40@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]nghe theo tiếng ĐỨC CHÚA[^59-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a], Thiên Chúa của chúng ta.

[^1-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Tất cả quãng 3,1 – 4,4 đi liền với nhau bằng thơ, trừ hai khúc văn xuôi 3,6-13 và 3,14-18. Đầu c.1 HR có chữ rằng, ở đây bỏ. Ý chính là việc Ít-ra-en trở về với Thiên Chúa.

[^2-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Đnl 24,1-4 cấm điều đó như một điều ghê tởm ; kẻ cả gan làm như thế sẽ khiến xứ sở mang tội (x.c. 9).

[^3-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Đã hẳn (Ít-ra-en) không bị rẫy, nhưng đã đàng điếm với bao nhiêu tình nhân, nên đã đáng bị Đức Chúa bỏ lắm rồi.

[^4-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Thật ra, hôn thê thất trung của Đức Chúa có trở lại với Người và được Người đón nhận cũng là một ân huệ lạ lùng Người ban (x.c. 19 ; 31,23 ; Hs 1-3).

[^5-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^6-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Arab | French: Arabe | Latin: Arabia | Origin: עֲרַב | Vietnamese: Ả-rập -- 2 Sb 9,14

[^7-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Ít-ra-en xấc xược cứ muốn tỏ ra thân mật với Đức Chúa, nhưng mặt khác vẫn không từ bỏ ngoại thần : miệng thì bô bô những lời ngọt xớt, mà đời sống cứ tiếp tục phản bội.

[^8-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Nói về Đức Chúa ở ngôi thứ ba, Người. Ai nói ? Có lẽ không phải ngôn sứ nói để trách dân, đồng thời kêu gọi họ thật lòng hối hận về lầm lỗi của mình. Đúng hơn phải hiểu là dân nói, bộc lộ một lòng cậy trông càn rỡ vào sự khoan hồng của Chúa (x. Hs 6,1-3) ; được thương quá, hoá nhờn.

[^9-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: So sánh tính nết giữa Giu-đa và Ít-ra-en (Ed 16 ; 23). Khúc này thuộc thời vua Giô-si-gia-hu, sau cuộc cải tổ năm 621. Đối với xứ Bắc, Giê-rê-mi-a vẫn vững niềm hy vọng (x. 30,1 – 31,22). Tín hữu của Thiên Chúa nhận ra lời kêu gọi trở về trong những tai hoạ Người để cho gặp. Tai hoạ Ít-ra-en (Bắc) gặp phải mở mắt cho Giu-đa (Nam) ; nhưng nhiều khi kinh nghiệm của kẻ khác không thấm thía bằng những điều bản thân phải chịu (x. 24).

[^10-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^11-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Josiah | French: Josias | Latin: Iosias | Origin: יֹאשִׁיָּהוּ | Vietnamese: Giô-si-gia 1 (-hu) -- con của vua A-môn, vua thứ 16 của Giu-đa, -- 2 V 21,24.26 ; 22,1

[^12-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^13-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Kiểu nói Híp-ri có thể hiểu sự phản bội của Ít-ra-en như là nhân cách hoá : Ít-ra-en, đứa phản bội. M không phân biệt rõ (c.7) ai là chị, ai là em ở đây. Bản Việt gọi Ít-ra-en là chị và Giu-đa là em, vì Ít-ra-en được nói đến trước, Giu-đa được kể sau, nhưng nhất là dựa trên Ed 16,46. Vả lại, Giu-đa chỉ là con thứ tư của ông Gia-cóp. Về chuyện bất tín bất trung của Giu-đa (c.7) cũng vậy.

[^14-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Josiah | French: Josias | Latin: Iosias | Origin: יֹאשִׁיָּהוּ | Vietnamese: Giô-si-gia 1 (-hu) -- con của vua A-môn, vua thứ 16 của Giu-đa, -- 2 V 21,24.26 ; 22,1

[^15-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^16-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Bài học về Ít-ra-en đã trên một thế kỷ qua. Năm 721, Sa-ma-ri bị phá huỷ, dân nước Bắc bị phát lưu. Vương quốc chấm dứt từ đó. Hình ảnh lấy từ Đnl 24,1.

[^17-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Josiah | French: Josias | Latin: Iosias | Origin: יֹאשִׁיָּהוּ | Vietnamese: Giô-si-gia 1 (-hu) -- con của vua A-môn, vua thứ 16 của Giu-đa, -- 2 V 21,24.26 ; 22,1

[^18-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Josiah | French: Josias | Latin: Iosias | Origin: יֹאשִׁיָּהוּ | Vietnamese: Giô-si-gia 1 (-hu) -- con của vua A-môn, vua thứ 16 của Giu-đa, -- 2 V 21,24.26 ; 22,1

[^19-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Tất cả nơi Giu-đa là giả dối, kể cả những lời phân phô cam kết gắn bó với Chúa : 2,23.27.35 ; 3,4 ; 8,8. Quả thật, theo lý thì Giu-đa đắc tội hơn Ít-ra-en nhiều.

[^20-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^21-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^22-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^23-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Josiah | French: Josias | Latin: Iosias | Origin: יֹאשִׁיָּהוּ | Vietnamese: Giô-si-gia 1 (-hu) -- con của vua A-môn, vua thứ 16 của Giu-đa, -- 2 V 21,24.26 ; 22,1

[^24-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Lời kêu gọi (cc. 12-13) mang ý nghĩa tiên tri : cả những chi tộc bị phân tán của miền Bắc vẫn còn là dân Chúa, vẫn được Chúa xót thương và có thể được phục hồi, nếu biết thật lòng hối lỗi.

[^25-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^26-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^27-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^28-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^29-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Tức là các thần ngoại (như 2,25) coi như những người chồng ngoại hôn. Ngôn sứ ám chỉ vụ tôn giáo hỗn hợp dưới thời các vua Mơ-na-se và A-môn chẳng hạn.

[^30-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^31-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Messiah | French: Messie | Latin: Messia | Origin: Μεσσιας | Vietnamese: Mê-si-a -- Ga 1,41 ; Lc 4,18

[^32-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Zion | French: Sion | Latin: Sion | Origin: צִיּוֹן | Vietnamese: Xi-on -- núi, 2 V 19,31 ; Is 37,32

[^33-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Khúc này (cc. 14-18), nói về sự thống nhất Ít-ra-en và Giu-đa trong tương lai, giả thiết các biến cố xảy ra năm 587 tCN.

[^34-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^35-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Zion | French: Sion | Latin: Sion | Origin: צִיּוֹן | Vietnamese: Xi-on -- núi, 2 V 19,31 ; Is 37,32

[^36-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^37-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^38-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Hòm Bia đã bị quân Ba-by-lon phá huỷ vào năm 587 tCN. Thế nhưng, từ đây không cần Hòm Bia làm dấu chỉ sự hiện diện của Đức Chúa nữa, vì toàn thể Giê-ru-sa-lem sẽ là Ngai toà của Đức Chúa và vì thế sẽ thu hút mọi dân trên thế giới (x. Kh 21,23).

[^39-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Jerusalem | French: Jérusalem | Latin: Ierusalem | Origin: יְרוּשָׁלֵם | Vietnamese: Giê-ru-sa-lem -- kinh thành Thiên Chúa, thành vua Đa-vít... -- 1 V 8,44.48

[^40-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^41-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^42-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Jerusalem | French: Jérusalem | Latin: Ierusalem | Origin: יְרוּשָׁלֵם | Vietnamese: Giê-ru-sa-lem -- kinh thành Thiên Chúa, thành vua Đa-vít... -- 1 V 8,44.48

[^43-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Josiah | French: Josias | Latin: Iosias | Origin: יֹאשִׁיָּהוּ | Vietnamese: Giô-si-gia 1 (-hu) -- con của vua A-môn, vua thứ 16 của Giu-đa, -- 2 V 21,24.26 ; 22,1

[^44-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^45-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Những ngày ấy tức thời sau hết, sẽ thực hiện điều mọi người Ít-ra-en vẫn ước mơ : đó là thống nhất tất cả các chi tộc, như thời Đa-vít và Sa-lô-môn (Gr 23,5-6 ; 31,1 ; Is 11,13-14 ; Ed 37,15-27 ; Hs 2,2 ; Mk 2,12 ; Dcr 9,10), một khi họ chấm dứt cuộc lưu vong nơi đất khách quê người.

[^46-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Tiếp cc. 1-5. Theo lẽ thì chuyện hoà giải là không thể có được (c.1), nhưng đây điều ấy là ân huệ Chúa ban.

[^47-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: X. 3,4+.

[^48-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^49-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^50-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Ngược với 3,2, ở đây như là một cuộc cử hành nghi thức sám hối (x. Hs 6,1 ; Ge 1-2) : dân nhận ra các tội nặng nề đã phạm, thì quyết tâm trở về với Đức Chúa (cc. 21-25) và Người sẵn sàng thứ tha nếu họ chịu từ bỏ thần tượng và thanh tẩy tâm hồn (c.22 ; 4,1-4).

[^51-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^52-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^53-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^54-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Ám chỉ những cuộc thờ cúng thần tượng trác táng và nhộn nhịp : rước xách, nhảy múa, điếm thần (x. Xh 32,6 ; Ds 25,1-3 ; 1 V 18,26-29 ; Hs 4,14 ; 8,14 ; Am 2,7 ; 5,21 ; Is 22,13 ; 28,7-8 ; v.v...)

[^55-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^56-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^57-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Bản dịch thêm chữ thần cho rõ nghĩa, chỉ thần Ba-an (x. 11,13 ; Hs 9,10) được người ta cúng tế cho, như nói trong phần tiếp sau.

[^58-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^59-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4...

[^1@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Đnl 24,1-4

[^2@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,7; 3,2.9

[^3@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,20; Đnl 12,2

[^4@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: St 38,14; Cn 7,12; Ed 16,25

[^5@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 5,24-29; 14,4; Lv 26,19; Đnl 28,34; Am 4,7

[^6@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,35; 3,12; Is 64,8

[^7@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Is 64,8

[^8@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 1,2

[^9@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,20

[^10@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Đnl 12,2; Ed 23

[^11@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Đnl 24,1; Is 50,1

[^12@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,27

[^13@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Hs 7,13

[^14@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,2

[^15@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 3,18

[^16@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 3,14; Đnl 30,2-10

[^17@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 3,5; Tv 103,9; Ac 3,31

[^18@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Lv 26,40; Cn 28,13

[^19@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,25

[^20@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 3,22; 2 Sb 29,6; Is 4,3; Hs 14,2

[^21@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,8; 23,4; 1 Sm 2,35; Ed 34; Ep 4,11

[^22@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 23,3; Đnl 6,3; Is 54,1; Br 2,34; Dcr 10,8; Cv 6,7

[^23@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Xh 25,8

[^24@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Is 1,26; Ed 43,7; 48,35

[^25@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Is 45,14

[^26@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 50,4

[^27@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 3,12; 16,15

[^28@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: St 13,14-15

[^29@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Đnl 1,31

[^30@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Ed 20,6; Rm 8,9; 11,6

[^31@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 2,27; 3,4; Tv 89,27; Is 63,16

[^32@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 5,11

[^33@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 31,9.18; 50,4

[^34@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 3,14

[^35@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Hs 14,5

[^36@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Tv 75,7; Is 2,12-18

[^37@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Tv 3,9; 121,1-2

[^38@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Đnl 28,33

[^39@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Er 9,6-7

[^40@-385e5f3c-fca4-4a22-b88a-30d4af8d6a8a]: Gr 7,25-28; 22,21; 2 V 18,12