archivartaunik/CamelGem25 · Datasets at Hugging Face

filename stringlengths 13 13	text stringlengths 4 208	audio audioduration (s) 0.76 16
chunk_001.mp3	Вольга Гапеева, Camel Travel,
chunk_002.mp3	раман.
chunk_003.mp3	Чытае Уладзімір Лісоўскі.
chunk_004.mp3	Глава першая.
chunk_005.mp3	Ісык-Куль.
chunk_006.mp3	Паважаныя пасажыры,
chunk_007.mp3	наш самалёт прызямліўся ў горадзе героі Фрунзе,
chunk_008.mp3	тэмпература за вокнамі 23 градусы вышэй за нуль,
chunk_009.mp3	просьба заставацца на сваіх месцах да поўнага спынення самалёта.
chunk_010.mp3	Ого!
chunk_011.mp3	Горад герой, - падумала я.
chunk_012.mp3	Вось табе і на.
chunk_013.mp3	Лятаць на самалётах я ніколі не баялася,
chunk_014.mp3	бо мама прывучала мяне да іх, калі я яшчэ здымала пакой у яе ўнутры.
chunk_015.mp3	Таму чарговае падарожжа па небе не выклікала ў мяне ніякіх эмоцый.
chunk_016.mp3	А вось горад-герой, у спалучэнні з магічным словам Фрунзе, гучала загадкава і ганарліва.
chunk_017.mp3	Увогуле, маё дзяцінства было ўздоўж і ўпоперак прасякнута ваенна-патрыятычнай тэматыкай, хоць быў ужо канец 80-х, і Савецкі Саюз плаўна каціўся ў пекла.
chunk_018.mp3	Але сёе-тое я паспела адхапіць ад старога рэжыму.
chunk_019.mp3	У школе настаўніца першая мая,
chunk_020.mp3	інверсія, якой звычайна карысталіся, падпісваючы паштоўкі ці агульныя фотаздымкі, відавочна была выкліканая жаданнем паэтызацыі шэрай і непрэстыжнай прафесіі настаўніцы малодшых класаў.
chunk_021.mp3	Казала, што калі гучыць гімн краіны, трэба падымацца і слухаць яго стоячы і моўчкі.
chunk_022.mp3	Сіла слова ў гэтай жанчыны, якая на той час з'яўлялася ўвасабленнем нейкага боства, была абсалютнай.
chunk_023.mp3	Дома, пачуўшы па тэлевізіі гімн, я падскоквала і да апошніх нотаў стаяла пасярод пакоя, як укопаная.
chunk_024.mp3	Каб мы не забываліся, што партыя і камунізм зрабілі для нас, меркавалася, што яны зрабілі наша жыццё шчаслівейшым і вялі нас да светлай будучыні.
chunk_025.mp3	Вакол заўсёды была адпаведная атрыбутыка.
chunk_026.mp3	Так, акцябратамі мы насілі адмысловыя значкі-зорачкі, іх было некалькі відаў, і можна было выбіраць, які прычапіць да лямкі школьнага фартуха.
chunk_027.mp3	Я неяк выпадкова даведалася, што на значку выява Леніна.
chunk_028.mp3	Валодзі Ульянава ў дзяцінстве.
chunk_029.mp3	Мне і ў галаву не магло такое прыйсці, я проста насіла нейкую зорачку з чымсьці ўнутры.
chunk_030.mp3	Дэталі аказваецца мелі сэнс.
chunk_031.mp3	Здаецца, я нават не разумела, што Ленін - гэта чалавек, асабліва ўлічваючы лозунг у нашым лемантары, дзе буйнымі літарамі было напісана:
chunk_032.mp3	Ленін жыў, Ленін жывы, Ленін будзе жыць.
chunk_033.mp3	У прадмове да таго ж самага лемантара адразу былі расстаўленыя ўсе прыярытэты, каго і ў якім аб'ёме павінны былі любіць дзеці.
chunk_034.mp3	Ты навучышся чытаць і пісаць.
chunk_035.mp3	Упершыню напішаш самыя дарагія і блізкія для ўсіх нас словы:
chunk_036.mp3	мама, радзіма, Ленін.
chunk_037.mp3	Гэтая самая радзіма была занадта вялікай і абстрактнай, да таго ж сумбуру ў дзіцячыя галовы дадавала наяўнасць дзвюх краінаў: БССР і СССР.
chunk_038.mp3	дзвюх сталіцаў - Мінск і Масква, і двух гімнаў - гімн БССР і гімн СССР.
chunk_039.mp3	А шостай раніцы першым па мясцовым радыё гучаў гімн БССР, але пераключыўшы на агульнасавецкую станцыю, можна было пачуць гімн СССР.
chunk_040.mp3	Быццам мы жылі паралельна ў двух вымярэннях ці недзе ў жываце драўлянай рускай матрошкі.
chunk_041.mp3	Іх я ніколі не любіла, бо яны цяжка адкрываліся і рабілі непрыемны гук, калі неапрацаваны драўляны кант верхняй паловы цёрся аб кант ніжняй паловы.
chunk_042.mp3	Найлепшай матрошкай для мяне была апошняя, бо яна не расчынялася і не рыпела, была гладкай і мініяцюрнай, як і БССР у параўнанні з СССР.
chunk_043.mp3	Бяскрайнія прасторы вялікай радзімы мяне пужалі.
chunk_044.mp3	І я ніяк не магла пагадзіцца на гэты матрошкавы прынцып і нейкую другаснасць.
chunk_045.mp3	Пытанне самаідэнтыфікацыі было добра прапрацавана тагачаснымі ідэолагамі, і калі раптам узнікалі нейкія непаразуменні,
chunk_046.mp3	варта было проста перагарнуць сшыткі, у якіх мы рабілі свае заданні і прачытаць правілы акцябратаў.
chunk_047.mp3	Октябрята - будущие пионеры.
chunk_048.mp3	Октябрята - прилежные ребята, хорошо учатся, любят школу, уважают старших.
chunk_049.mp3	Октябрята - честные и правдивые ребята.
chunk_050.mp3	Октябрята - дружные ребята, читают и рисуют, играют и поют, весело живут.
chunk_051.mp3	Только тех, кто любит труд, октябрятами зовут.
chunk_052.mp3	У савецкіх фільмах пра дзяцей часта школьнікі паўсюль хадзілі ў школьнай форме ці з піянерскімі гальштукамі, што мяне вельмі здзіўляла.
chunk_053.mp3	Здаралася, наш клас таксама выбіраўся куды на экскурсію ці ў тэатр, ці то басейн, але ўсе былі ў звычайным адзенні, і нікому не прыйшла б думка завязваць чырвоную піянерскую хустку або ехаць у школьнай форме.
chunk_054.mp3	Я шчыра не разумела, чаму кіношнікі такое паказваюць, гэта ж няпраўда.
chunk_055.mp3	А пасля заканчэння фільма пісалі год ягонага выхаду, і я супакойвала сябе тым, што гэта раней так было, а цяпер троху іначай.
chunk_056.mp3	Улюбёным пытаннем, калі мы з мамай кудысьці ішлі, або калі я абціралася на кухні, пакуль яна гатавала вячэру, было: "Мама, а ты ведаеш Леніна?"
chunk_057.mp3	Мне так карцела расказаць маме пра тое, што я даведалася ў школе.
chunk_058.mp3	"Не, не ведаю", - адказвала яна, чым вельмі злавала мяне.
chunk_059.mp3	"Ну як жа, усе ведаюць Леніна! Мама, ты што?" - не здавалася я.
chunk_060.mp3	"Я з ім асабіста не знаёмая", - была непрыступнай мама.
chunk_061.mp3	Так што размовы на палітычную тэматыку дома не набывалі развіцця.
chunk_062.mp3	Мама чытала іншую літаратуру і была далёкая ад Леніна і партыі.
chunk_063.mp3	А вось з мяне мог бы вырасці сапраўдны шчыры і адданы камуніст.
chunk_064.mp3	Мая наіўнасць і павага да аўтарытэту школы і настаўнікаў рабілі сваю справу.
chunk_065.mp3	Але Савецкі Саюз разваліўся, а я так і засталася піянеркай.
chunk_066.mp3	Аднак гэта ўсё потым, а пакуль Ісык-Куль.
chunk_067.mp3	Стрыечныя бабулі і дзядулі, цёткі і дзядзькі, іхнія дзеці, іншая краіна і маё апошняе лета перад школай.
chunk_068.mp3	У Фрунзе мы спыніліся на кватэры майго стрыечнага дзядзькі.
chunk_069.mp3	Ягоная сям'я на той момант кудысьці з'ехала, і ўся прастора належала толькі нам і аднаму сябру сям'і, якога не атрымалася нікуды збагрыць - маленькаму сабачку.
chunk_070.mp3	Гэта быў пекінес, які пачынаў злосна брахаць, калі я дзьмула яму ў пысу.
chunk_071.mp3	Другой цікавосткай быў магнітафон.
chunk_072.mp3	Па ім часта спяваў нейкі сіпата-дзяркаты мужчынскі голас.
chunk_073.mp3	З усяго рэпертуару маёй улюбёнай стала песня пра путану, начную бабачку.
chunk_074.mp3	І на тое было некалькі прычын.
chunk_075.mp3	Па-першае, я думала, што гэта такі вобраз і песня пра няшчасную дзяўчыну-матылька, прычым я не ведала, хто яна больш - дзяўчына ці матылёк.
chunk_076.mp3	Радок "Ну кто же виноват?" гучаў асабліва безнадзейна і здзекліва, намякаючы на тое, што ніхто і нішто ўжо не зможа дапамагчы бядачцы.
chunk_077.mp3	Доля няшчаснай путаны, тады путана ў маім уяўленні была падтыпам ці відам матыля кшталту адмірала ці паўлінава вока,
chunk_078.mp3	глыбока кранула маё сэрца.
chunk_079.mp3	І я шчыра перажывала за яе.
chunk_080.mp3	Расхаджваючы па кватэры, я без аніякага сораму гарлапаніла гэтую песню.
chunk_081.mp3	Скосыя позіркі дарослых пра нешта сведчылі, але мне было ўсё адно.
chunk_082.mp3	Па-другое, матыў быў простым, лёгка запамінаўся, тэкст быў напоўнены трагізмам, і таму для мяне гэта песня была шэдэўрам.
chunk_083.mp3	Услед за матылькамі ішла песня пра коцікаў ці котачак з тым жа ўхілам.
chunk_084.mp3	Дзіцячая галава адразу ж прымала ўсё за чыстую манету, дзе коцікі былі коцікамі, матылькі - матылькамі, а не жанчынамі для мужчынскіх забавак.
chunk_085.mp3	Усё гэта не прайшло бясследна для падсвядомасці, і я пачала вастрыць зуб на тых, хто па-ўтылітарысцку абыходзіўся з жанчынамі, хто падманваў дзіцячыя душы.
chunk_086.mp3	Нявыключана, што срэбны пыл фемінізму, як чароўны пыл Пітэра Пэна, ад якога дзеці пачыналі лётаць, патрапіў на мой голаў яшчэ тады, у далёкай Кіргізіі.
chunk_087.mp3	Аднаго разу, калі я выходзіла з пад'езду дома, дзе мы гасцявалі, мяне заціснулі ў кут мясцовыя хлопчыкі і распачалі допыт, маўляў, адкуль я такая ўзялася.
chunk_088.mp3	Я сказала, што з Беларусі, і яны запатрабавалі, каб у якасці доказу я сказала што-небудзь па-беларуску.
chunk_089.mp3	Малалетнія разбойнікі выявіліся заўзятымі лінгвістамі.
chunk_090.mp3	Я не разгубілася і пачала рэчытатывам расказваць ім песню з калыханкі.
chunk_091.mp3	Па крысе, на расе патухаюць зоркі-сплюшкі.
chunk_092.mp3	Такі набор невядомых словаў іх відавочна ўразіў, бо больш яны да мяне не чапляліся.
chunk_093.mp3	Сама я доўга не разумела, што такое гэтыя чароўныя сплюшкі, але ўжо тады была ўдзячная сваёй мове за тое, што яна выратавала мяне ад хуліганаў.
chunk_094.mp3	Я сядзела на лаўцы ля пад'езду і матляла нагамі.
chunk_095.mp3	У двор выйшла суседская дзяўчынка і прынесла з сабой шышку.
chunk_096.mp3	"Ну і што тут такога, - падумаеш, - шышка".
chunk_097.mp3	Так яно так, але тое была шышка памерам з марскую свінку, што і ў руцэ не змяшчалася.
chunk_098.mp3	"Глядзі, якая!" - працягнула яна мне свой скарб.
chunk_099.mp3	"Ух ты!
chunk_100.mp3	Вось гэта шышка!" - разявіла я рот ад здзіўлення.

chunk_001.mp3

Вольга Гапеева, Camel Travel,

chunk_002.mp3

раман.

chunk_003.mp3

Чытае Уладзімір Лісоўскі.

chunk_004.mp3

Глава першая.

chunk_005.mp3

Ісык-Куль.

chunk_006.mp3

Паважаныя пасажыры,

chunk_007.mp3

наш самалёт прызямліўся ў горадзе героі Фрунзе,

chunk_008.mp3

тэмпература за вокнамі 23 градусы вышэй за нуль,

chunk_009.mp3

просьба заставацца на сваіх месцах да поўнага спынення самалёта.

chunk_010.mp3

Ого!

chunk_011.mp3

Горад герой, - падумала я.

chunk_012.mp3

Вось табе і на.

chunk_013.mp3

Лятаць на самалётах я ніколі не баялася,

chunk_014.mp3

бо мама прывучала мяне да іх, калі я яшчэ здымала пакой у яе ўнутры.

chunk_015.mp3

Таму чарговае падарожжа па небе не выклікала ў мяне ніякіх эмоцый.

chunk_016.mp3

А вось горад-герой, у спалучэнні з магічным словам Фрунзе, гучала загадкава і ганарліва.

chunk_017.mp3

Увогуле, маё дзяцінства было ўздоўж і ўпоперак прасякнута ваенна-патрыятычнай тэматыкай, хоць быў ужо канец 80-х, і Савецкі Саюз плаўна каціўся ў пекла.

chunk_018.mp3

Але сёе-тое я паспела адхапіць ад старога рэжыму.

chunk_019.mp3

У школе настаўніца першая мая,

chunk_020.mp3

інверсія, якой звычайна карысталіся, падпісваючы паштоўкі ці агульныя фотаздымкі, відавочна была выкліканая жаданнем паэтызацыі шэрай і непрэстыжнай прафесіі настаўніцы малодшых класаў.

chunk_021.mp3

Казала, што калі гучыць гімн краіны, трэба падымацца і слухаць яго стоячы і моўчкі.

chunk_022.mp3

Сіла слова ў гэтай жанчыны, якая на той час з'яўлялася ўвасабленнем нейкага боства, была абсалютнай.

chunk_023.mp3

Дома, пачуўшы па тэлевізіі гімн, я падскоквала і да апошніх нотаў стаяла пасярод пакоя, як укопаная.

chunk_024.mp3

Каб мы не забываліся, што партыя і камунізм зрабілі для нас, меркавалася, што яны зрабілі наша жыццё шчаслівейшым і вялі нас да светлай будучыні.

chunk_025.mp3

Вакол заўсёды была адпаведная атрыбутыка.

chunk_026.mp3

Так, акцябратамі мы насілі адмысловыя значкі-зорачкі, іх было некалькі відаў, і можна было выбіраць, які прычапіць да лямкі школьнага фартуха.

chunk_027.mp3

Я неяк выпадкова даведалася, што на значку выява Леніна.

chunk_028.mp3

Валодзі Ульянава ў дзяцінстве.

chunk_029.mp3

Мне і ў галаву не магло такое прыйсці, я проста насіла нейкую зорачку з чымсьці ўнутры.

chunk_030.mp3

Дэталі аказваецца мелі сэнс.

chunk_031.mp3

Здаецца, я нават не разумела, што Ленін - гэта чалавек, асабліва ўлічваючы лозунг у нашым лемантары, дзе буйнымі літарамі было напісана:

chunk_032.mp3

Ленін жыў, Ленін жывы, Ленін будзе жыць.

chunk_033.mp3

У прадмове да таго ж самага лемантара адразу былі расстаўленыя ўсе прыярытэты, каго і ў якім аб'ёме павінны былі любіць дзеці.

chunk_034.mp3

Ты навучышся чытаць і пісаць.

chunk_035.mp3

Упершыню напішаш самыя дарагія і блізкія для ўсіх нас словы:

chunk_036.mp3

мама, радзіма, Ленін.

chunk_037.mp3

Гэтая самая радзіма была занадта вялікай і абстрактнай, да таго ж сумбуру ў дзіцячыя галовы дадавала наяўнасць дзвюх краінаў: БССР і СССР.

chunk_038.mp3

дзвюх сталіцаў - Мінск і Масква, і двух гімнаў - гімн БССР і гімн СССР.

chunk_039.mp3

А шостай раніцы першым па мясцовым радыё гучаў гімн БССР, але пераключыўшы на агульнасавецкую станцыю, можна было пачуць гімн СССР.

chunk_040.mp3

Быццам мы жылі паралельна ў двух вымярэннях ці недзе ў жываце драўлянай рускай матрошкі.

chunk_041.mp3

Іх я ніколі не любіла, бо яны цяжка адкрываліся і рабілі непрыемны гук, калі неапрацаваны драўляны кант верхняй паловы цёрся аб кант ніжняй паловы.

chunk_042.mp3

Найлепшай матрошкай для мяне была апошняя, бо яна не расчынялася і не рыпела, была гладкай і мініяцюрнай, як і БССР у параўнанні з СССР.

chunk_043.mp3

Бяскрайнія прасторы вялікай радзімы мяне пужалі.

chunk_044.mp3

І я ніяк не магла пагадзіцца на гэты матрошкавы прынцып і нейкую другаснасць.

chunk_045.mp3

Пытанне самаідэнтыфікацыі было добра прапрацавана тагачаснымі ідэолагамі, і калі раптам узнікалі нейкія непаразуменні,

chunk_046.mp3

варта было проста перагарнуць сшыткі, у якіх мы рабілі свае заданні і прачытаць правілы акцябратаў.

chunk_047.mp3

Октябрята - будущие пионеры.

chunk_048.mp3

Октябрята - прилежные ребята, хорошо учатся, любят школу, уважают старших.

chunk_049.mp3

Октябрята - честные и правдивые ребята.

chunk_050.mp3

Октябрята - дружные ребята, читают и рисуют, играют и поют, весело живут.

chunk_051.mp3

Только тех, кто любит труд, октябрятами зовут.

chunk_052.mp3

У савецкіх фільмах пра дзяцей часта школьнікі паўсюль хадзілі ў школьнай форме ці з піянерскімі гальштукамі, што мяне вельмі здзіўляла.

chunk_053.mp3

Здаралася, наш клас таксама выбіраўся куды на экскурсію ці ў тэатр, ці то басейн, але ўсе былі ў звычайным адзенні, і нікому не прыйшла б думка завязваць чырвоную піянерскую хустку або ехаць у школьнай форме.

chunk_054.mp3

Я шчыра не разумела, чаму кіношнікі такое паказваюць, гэта ж няпраўда.

chunk_055.mp3

А пасля заканчэння фільма пісалі год ягонага выхаду, і я супакойвала сябе тым, што гэта раней так было, а цяпер троху іначай.

chunk_056.mp3

Улюбёным пытаннем, калі мы з мамай кудысьці ішлі, або калі я абціралася на кухні, пакуль яна гатавала вячэру, было: "Мама, а ты ведаеш Леніна?"

chunk_057.mp3

Мне так карцела расказаць маме пра тое, што я даведалася ў школе.

chunk_058.mp3

"Не, не ведаю", - адказвала яна, чым вельмі злавала мяне.

chunk_059.mp3

"Ну як жа, усе ведаюць Леніна! Мама, ты што?" - не здавалася я.

chunk_060.mp3

"Я з ім асабіста не знаёмая", - была непрыступнай мама.

chunk_061.mp3

Так што размовы на палітычную тэматыку дома не набывалі развіцця.

chunk_062.mp3

Мама чытала іншую літаратуру і была далёкая ад Леніна і партыі.

chunk_063.mp3

А вось з мяне мог бы вырасці сапраўдны шчыры і адданы камуніст.

chunk_064.mp3

Мая наіўнасць і павага да аўтарытэту школы і настаўнікаў рабілі сваю справу.

chunk_065.mp3

Але Савецкі Саюз разваліўся, а я так і засталася піянеркай.

chunk_066.mp3

Аднак гэта ўсё потым, а пакуль Ісык-Куль.

chunk_067.mp3

Стрыечныя бабулі і дзядулі, цёткі і дзядзькі, іхнія дзеці, іншая краіна і маё апошняе лета перад школай.

chunk_068.mp3

У Фрунзе мы спыніліся на кватэры майго стрыечнага дзядзькі.

chunk_069.mp3

Ягоная сям'я на той момант кудысьці з'ехала, і ўся прастора належала толькі нам і аднаму сябру сям'і, якога не атрымалася нікуды збагрыць - маленькаму сабачку.

chunk_070.mp3

Гэта быў пекінес, які пачынаў злосна брахаць, калі я дзьмула яму ў пысу.

chunk_071.mp3

Другой цікавосткай быў магнітафон.

chunk_072.mp3

Па ім часта спяваў нейкі сіпата-дзяркаты мужчынскі голас.

chunk_073.mp3

З усяго рэпертуару маёй улюбёнай стала песня пра путану, начную бабачку.

chunk_074.mp3

І на тое было некалькі прычын.

chunk_075.mp3

Па-першае, я думала, што гэта такі вобраз і песня пра няшчасную дзяўчыну-матылька, прычым я не ведала, хто яна больш - дзяўчына ці матылёк.

chunk_076.mp3

Радок "Ну кто же виноват?" гучаў асабліва безнадзейна і здзекліва, намякаючы на тое, што ніхто і нішто ўжо не зможа дапамагчы бядачцы.

chunk_077.mp3

Доля няшчаснай путаны, тады путана ў маім уяўленні была падтыпам ці відам матыля кшталту адмірала ці паўлінава вока,

chunk_078.mp3

глыбока кранула маё сэрца.

chunk_079.mp3

І я шчыра перажывала за яе.

chunk_080.mp3

Расхаджваючы па кватэры, я без аніякага сораму гарлапаніла гэтую песню.

chunk_081.mp3

Скосыя позіркі дарослых пра нешта сведчылі, але мне было ўсё адно.

chunk_082.mp3

Па-другое, матыў быў простым, лёгка запамінаўся, тэкст быў напоўнены трагізмам, і таму для мяне гэта песня была шэдэўрам.

chunk_083.mp3

Услед за матылькамі ішла песня пра коцікаў ці котачак з тым жа ўхілам.

chunk_084.mp3

Дзіцячая галава адразу ж прымала ўсё за чыстую манету, дзе коцікі былі коцікамі, матылькі - матылькамі, а не жанчынамі для мужчынскіх забавак.

chunk_085.mp3

Усё гэта не прайшло бясследна для падсвядомасці, і я пачала вастрыць зуб на тых, хто па-ўтылітарысцку абыходзіўся з жанчынамі, хто падманваў дзіцячыя душы.

chunk_086.mp3

Нявыключана, што срэбны пыл фемінізму, як чароўны пыл Пітэра Пэна, ад якога дзеці пачыналі лётаць, патрапіў на мой голаў яшчэ тады, у далёкай Кіргізіі.

chunk_087.mp3

Аднаго разу, калі я выходзіла з пад'езду дома, дзе мы гасцявалі, мяне заціснулі ў кут мясцовыя хлопчыкі і распачалі допыт, маўляў, адкуль я такая ўзялася.