# [^1@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]Nghĩa vụ đối với cha mẹ
> 1 Hỡi các con, hãy nghe cha đây,
>
> 1 và làm thế nào để các con được cứu độ.
>
> 2 Đức Chúa làm cho người cha được vẻ vang vì con cái,
>
> 2 cho người mẹ thêm uy quyền đối với các con.
>
> 3 Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm,
>
> 4 ai kính mẹ thì tích trữ kho báu.
>
> 5 Ai thờ cha sẽ được vui mừng vì con cái,
>
> 5 khi cầu nguyện, họ sẽ được lắng nghe.
>
> 6 Ai tôn vinh cha sẽ được trường thọ,
>
> 6 ai vâng lệnh Đức Chúa sẽ làm cho mẹ an lòng[^1-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664].
>
> 7 Người đó phục vụ các bậc sinh thành
>
> 7 như phục vụ chủ nhân[^2-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664].
>
> 8 Hãy [^2@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]thảo kính cha con bằng lời nói việc làm,
>
> 8 để nhờ người mà con được chúc phúc.
>
> 9 Vì [^3@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]phúc lành của người cha
>
> 9 làm cho cửa nhà con cái bền vững,
>
> 9 lời nguyền rủa của người mẹ
>
> 9 làm cho trốc rễ bật nền.
>
> 10 Chớ vênh vang khi cha con phải tủi nhục,
>
> 10 vì nỗi tủi nhục đó chẳng vinh dự gì cho con.
>
> 11 Quả thật, người ta chỉ được [^4@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]vẻ vang
>
> 11 lúc cha mình được tôn kính ;
>
> 11 và con cái phải ô nhục khi mẹ mình bị khinh chê.
>
> 12 Con ơi, hãy [^5@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]săn sóc cha con, khi người đến tuổi già ;
>
> 12 bao lâu người còn sống, chớ làm người [^6@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]buồn tủi.
>
> 13 Người có lú lẫn, con cũng phải cảm thông,
>
> 13 chớ cậy mình sung sức mà khinh dể người.
>
> 14 Vì lòng hiếu nghĩa đối với cha sẽ không bị quên lãng,
>
> 14 và sẽ đền bù tội lỗi cho con.
>
> 15 Thiên Chúa sẽ nhớ đến con, ngày con gặp khốn khó,
>
> 15 và các tội con sẽ biến tan
>
> 15 như sương muối biến tan lúc đẹp trời.
>
> 16 Ai [^7@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]bỏ rơi cha mình thì khác nào kẻ lộng ngôn,
>
> 16 ai chọc giận mẹ mình, sẽ bị Đức Chúa [^8@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]nguyền rủa.
>
>
# Khiêm tốn
> 17 Con ơi, hãy hoàn thành việc của con một cách nhũn nhặn,
>
> 17 thì con sẽ được mến yêu hơn người hào phóng[^3-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664].
>
> 18 Càng [^9@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]làm lớn, con càng phải tự hạ,
>
> 18 như thế, con sẽ được đẹp lòng Đức Chúa[^4-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664].
>
> 20 Vì quyền năng Đức Chúa thì lớn lao :
>
> 20 Người được tôn vinh nơi các kẻ [^10@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]khiêm nhường[^5-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664].
>
> 21 Đừng [^11@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]tìm những điều khó quá đối với con,
>
> 21 những điều [^12@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]vượt sức con, con đừng xét tới[^6-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664].
>
> 22 Những gì đã ấn định cho con, con hãy suy cho kỹ,
>
> 22 cần chi phải hiếu kỳ !
>
> 23 Đừng dây mình vào những việc quá sức con[^7-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664],
>
> 23 vì những điều con trông thấy
>
> 23 đã vượt quá trí hiểu của loài người.
>
> 24 Nhiều người mắc sai lầm vì ý kiến riêng của họ,
>
> 24 ý nghĩ xấu làm cho suy nghĩ của họ đảo điên[^8-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664].
>
>
# Kiêu ngạo
> 26 Kẻ lòng chai dạ đá cuối đời sẽ [^13@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]gặp bất hạnh,
>
> 26 người thích nguy hiểm sẽ phải chết vì hiểm nguy[^9-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664].
>
> 27 Kẻ [^14@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]lòng chai dạ đá sẽ bị ngàn nỗi ưu phiền đè nặng,
>
> 27 người tội lỗi cứ chồng chất tội này lên tội kia.
>
> 28 Kẻ kiêu ngạo lâm cảnh khốn cùng thì vô phương cứu chữa,
>
> 28 vì sự xấu xa đã ăn sâu mọc rễ trong nó.
>
> 29 Người sáng trí để tâm nghiên cứu các ẩn dụ,
>
> 29 kẻ khôn ngoan ao ước có tai thính để nghe.
>
>
# [^15@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]Bác ái đối với người nghèo
> 30 Nước[^10-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664] dập tắt lửa hồng, [^16@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]bố thí đền bù tội lỗi.
>
> 31 Ai đền ơn đáp nghĩa[^11-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664] là biết lo xa,
>
> 31 lúc sa cơ, người ấy sẽ tìm được nơi nương tựa.
>
>[^1-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Có những thủ bản thêm : “7a Kẻ kính sợ Đức Chúa thì tôn kính cha mình.”
[^2-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: *Chủ nhân* theo Hy-lạp ; có lẽ *Chúa* hay hơn.
[^3-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: *Người hào phóng*, ds theo HR : *người tặng quà*. Cũng có thể dịch : *Con sẽ được mến yêu bởi kẻ đẹp lòng (Thiên Chúa)*.
[^4-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Có những thủ bản thêm *Nhiều kẻ cao ngạo và vinh sang, nhưng Người mặc khải bí mật cho những kẻ nghèo hèn* (x. Mt 11,25).
[^5-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Một cách nhấn mạnh việc Thiên Chúa chiếu cố tới người hèn mọn. HR : *Vì lòng lân tuất của Thiên Chúa thì lớn lao và Người mặc khải bí mật cho kẻ nghèo hèn*, nói lên một tư tưởng quen thuộc hơn trong Cựu Ước, là : Thiên Chúa ban ân sủng dư dầy cho ai tự hạ (Cn 3,34 ; Tv 25,14 ; x. Lc 1,52).
[^6-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: *Xét tới*, ds theo HR : *tìm tòi*. Tác giả muốn ám chỉ tới chuyện triết học Hy-lạp thời ấy đã bắt đầu gây ảnh hưởng đối với người Do-thái. Tò mò về văn hoá ngoại nhập có thể tác hại đến đức tin.
[^7-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Cũng có thể dịch : *... những việc dư thừa* theo HL.
[^8-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: HR : *Ý kiến người ta thì có nhiều*. Tác giả ám chỉ những người Hy-lạp với lối suy tư trừu tượng và duy lý của họ, hoặc những sai lầm về đạo lý trong Do-thái giáo. Ở cuối câu, có thủ bản thêm : “Nếu không có con ngươi, con sẽ chẳng có ánh sáng ; thiếu hiểu biết thì con đừng để lộ ra.” (Không biết thì dựa cột mà nghe !)
[^9-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: HR : *Kẻ ham vui thú sẽ bị cuốn theo*. Thích nguy hiểm là dấu kiêu ngạo tự mãn ; nó đẩy con người lao mình vào nguy hiểm mà không suy nghĩ.
[^10-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: English: Water Gate | French: Eaux (Porte des) | Latin: Aquarum (porta) | Origin: הַמָּיׅם (שַׁעַר־) | Vietnamese: Nước (cửa) -- Nkm 8,1.3
[^11-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Dịch sát thì bản văn không nói rõ lấy ơn đền ơn, hay lấy ơn đền oán.
[^1@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Xh 20,12; Ep 6,1-3
[^2@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Mt 21,28-31
[^3@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: St 27,27 tt; 48,15-20; 49,3-29; Đnl 33,1-25
[^4@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Cn 17,6
[^5@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Mt 15,4-6
[^6@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Cn 19,26
[^7@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Cn 19,26; 30,17
[^8@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Xh 21,17
[^9@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Mt 20,25-28; Pl 2,5-8
[^10@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Xp 2,3
[^11@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Cn 3,34
[^12@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Tv 131,1
[^13@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Cn 28,14
[^14@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Rm 2,5
[^15@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Hc 7,32-36; 29,8-13; Đnl 15,7-11
[^16@-bc76422c-da51-4752-8824-82ca77f00664]: Tb 12,9; 1 Pr 4,8