1 1@Thà nghèo túng mà sống vẹn toàn,
1 còn hơn điêu ngoa mà ngu ngốc.
2 Nhiệt tình mà thiếu suy xét nào có ích chi,
2 bước vội vàng ắt có khi lầm lỡ.
3 Kẻ ngu dại làm hại đời mình,
3 nhưng lòng nó lại căm ĐỨC CHÚA1.
4 Người 2@lắm của được thêm nhiều bạn,
4 còn kẻ nghèo bị bạn hữu lánh xa.
5 Kẻ làm 3@chứng gian không thoát khỏi hình phạt,
5 người nói năng dối trá sẽ chẳng được yên hàn.
6 Lắm kẻ tâng bốc người hào phóng2,
6 ai cũng làm bạn với kẻ cho 4@quà.
7 Kẻ nghèo túng bị mọi anh em khinh rẻ,
7 bạn hữu lại càng lánh xa !
7 Mong được đôi lời, cũng chẳng có3.
8 Ai có óc hiểu biết thì yêu bản thân mình,
8 ai giữ được sáng suốt thì tìm ra hạnh phúc.
9 Kẻ làm 5@chứng gian không thoát khỏi hình phạt,
9 người nói năng dối trá sẽ phải mạng vong4.
10 6@Người ngu không hợp với nếp sống phong lưu,
10 người nô lệ càng không thể điều khiển hàng thủ lãnh5.
11 Hiểu biết làm con người chậm giận,
11 bỏ qua lời xúc phạm khiến con người được tôn vinh.
12 Cơn giận của vua như tiếng 7@gầm sư tử,
12 ân lộc vua ban tựa mưa móc trên cỏ xanh.
13 Con ngu là mối hoạ cho cha,
13 vợ lắm điều như 8@mái nhà dột6.
14 9@Cửa nhà, tài sản là gia nghiệp của cha ông,
14 còn người vợ khôn ngoan là do ĐỨC CHÚA7.
15 Thói lười biếng làm con người ngủ mê,
15 kẻ biếng nhác sẽ phải nhịn đói.
16 Tuân giữ lệnh truyền là giữ được mạng sống,
16 khinh thường đường lối Chúa ắt phải mạng vong.
17 Thương xót kẻ khó nghèo là cho ĐỨC CHÚA8 vay mượn,
17 Người sẽ đáp trả xứng việc đã làm.
18 Hãy 10@sửa phạt con cái bao lâu còn hy vọng,
18 nhưng đừng nóng nảy khiến nó phải chết9.
19 Người giận dữ hung hăng sẽ phải nộp phạt,
19 nếu cứu nó, bạn chỉ làm tăng sự ác mà thôi10.
20 11@Hãy lắng nghe lời khuyên, đón nhận lời nghiêm huấn,
20 để sau này bạn được nên khôn.
21 12@Lòng con người ấp ủ bao dự tính,
21 duy kế hoạch của ĐỨC CHÚA11 mới trường tồn.
22 Con người ao ước lòng nhân nghĩa12,
22 thà là kẻ nghèo khó còn hơn là đứa dối gian.
23 13@Lòng kính sợ ĐỨC CHÚA13 đem lại sự sống,
23 cho người ta ăn no ngủ kỹ, thoát khỏi mọi tai ương.
24 Đứa 14@lười biếng thò tay vào đĩa,
24 nhưng chẳng buồn đưa thức ăn lên miệng.
25 Hãy đánh người ưa 15@chế giễu,
25 ắt kẻ ngây thơ sẽ nên lanh lợi14 ;
25 hãy quở mắng người khôn,
25 người ấy sẽ thêm hiểu biết.
26 Kẻ 16@bạc đãi cha và xua đuổi mẹ,
26 là đứa con đốn mạt, nhuốc nhơ.
27 Này con, nếu thôi không nghe lời nghiêm huấn,
27 con sẽ lạc xa những lời lẽ khôn ngoan.
28 Kẻ làm chứng gian nhạo cười công lý,
28 miệng ác nhân ngốn ngấu chuyện gian tà.
29 Án phạt dành sẵn cho kẻ ưa chế giễu,
29 và 17@đòn vọt kề lưng đứa ngu si.

  1. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [1]

  2. Có thể hiểu là người quyền quý. [2]

  3. Câu không rõ. Có thể đây là vế sau của một châm ngôn nào đó. [3]

  4. Câu này gần giống với 19,5. [4]

  5. Trật tự xã hội cũng phải tương ứng với trật tự luân lý được Thiên Chúa thiết lập (x. 29,2 ; 30,22). [5]

  6. Người vợ lắm lời, thích gây gổ được nhắc đến nhiều lần (21,9.19 ; 25,24 ; 27,15). [6]

  7. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [7]

  8. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [8]

  9. Đứa con hư có thể chết vì bị đánh hay bị đem ra xử trước những kỳ mục của thành : nó có thể bị ném đá cho chết (Đnl 21,18-21). Có bản dịch c.18b như sau : đừng nuông chiều nó khiến nó phải chết. [9]

  10. Câu không rõ. Có nhiều lối hiểu khác nhau. [10]

  11. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [11]

  12. Câu không rõ. ds : ước muốn của một người là lòng nhân nghĩa của người đó. [12]

  13. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [13]

  14. Người ưa chế giễu là người khinh bỉ mọi lời giáo huấn. Kẻ ngây thơ có thể rút được bài học khi thấy người ưa chế giễu bị phạt. [14]

  15. Cn 28,6 [1@]

  16. Cn 14,20 [2@]

  17. Cn 6,19; 19,9 [3@]

  18. Cn 17,8 [4@]

  19. Cn 6,19; 19,5 [5@]

  20. Cn 30,22; Gv 10,6-7 [6@]

  21. Cn 16,14; 20,2 [7@]

  22. Cn 21,9.19; 25,24; 27,15; Hc 25,16 [8@]

  23. Cn 18,22 [9@]

  24. Cn 23,13; Ep 6,4 [10@]

  25. Cn 1,2-6 [11@]

  26. Cn 16,1-9 [12@]

  27. Cn 15,33; Hc 1,18.27 [13@]

  28. Cn 6,6-11; 26,15 [14@]

  29. Cn 21,11 [15@]

  30. Cn 20,20; 30,11.17 [16@]

  31. Cn 10,13 [17@]