0 1 1 Ông Giô-áp2, con bà Xơ-ru-gia3, biết rằng lòng vua hướng về Áp-sa-lôm4. 2 Ông Giô-áp5 sai người đi Tơ-cô-a6 tìm một người đàn bà khôn lanh và bảo bà ấy : “Xin7 bà giả bộ để tang : bà hãy mặc áo tang, đừng xức dầu thơm, và làm như một người đàn bà đã từ lâu để tang một người chết. 3 Rồi bà đến gặp đức vua và thưa với người lời lẽ thế này.” Ông Giô-áp8 đặt lời lẽ vào miệng bà. 4 Vậy người đàn bà Tơ-cô-a9 đến nói với vua. Bà 1@sấp mặt xuống đất mà lạy rồi thưa : “Thưa đức vua, xin 2@cứu tôi với !” 5 Vua hỏi bà : “Ngươi có chuyện gì ?” Bà thưa : “Than ôi ! Tôi là đàn bà goá, chồng tôi đã chết. 6 Nữ tỳ ngài có hai con trai. Hai đứa xô xát ở ngoài đồng, không có ai can ngăn chúng. Đứa này đánh đứa kia và 3@giết chết nó. 7 Và này toàn thể thị tộc đã đứng lên chống lại nữ tỳ ngài và bảo : ‘Bà hãy nộp kẻ đã hạ người anh em mình. Chúng tôi sẽ bắt nó chết để đền mạng người anh em nó đã giết, và sẽ tiêu diệt luôn cả người thừa kế.’ Họ sẽ 4@dập tắt chút than hồng còn sót lại cho tôi, không để cho chồng tôi được 5@duy trì tên tuổi và còn người nối dõi trên mặt đất.” 8 Vua nói với người đàn bà : “Ngươi cứ về nhà. Chính ta sẽ ra lệnh về việc của ngươi.” 9 Người đàn bà Tơ-cô-a10 thưa vua :11 “Thưa đức vua là chúa thượng tôi, tội đổ xuống đầu tôi và xuống nhà cha tôi ! Còn đức vua và ngai vàng của người thì vô can.” 10 Vua nói : “Kẻ nào nói gì với ngươi, cứ đưa nó đến với ta, và nó sẽ không còn đụng tới ngươi nữa.” 11 Bà nói : “Xin12 đức vua lấy ĐỨC CHÚA13, 6@Thiên Chúa của ngài, mà thề, để kẻ đòi nợ máu14 đừng gây thêm chết chóc, và người ta đừng tiêu diệt con trai tôi.” Vua nói : “Có ĐỨC CHÚA15 hằng sống ! 7@Không một sợi tóc nào của con trai ngươi sẽ rơi xuống đất !” 12 Người đàn bà nói : “Xin16 cho nữ tỳ ngài được thưa với đức vua là 8@chúa thượng tôi một lời.” Vua bảo : “Cứ nói.” 13 Người đàn bà nói : “Vậy tại sao ngài lại tính một chuyện có hại cho dân Thiên Chúa như thế ?17 Vì đã nói lời ấy, nên đức vua giống như một kẻ mắc tội, nếu đức vua không cho kẻ ngài đã đày biệt xứ được 9@trở về. 14 Thật vậy, thế nào chúng ta cũng phải chết, như 10@nước chảy xuống đất không thể hốt lại được. Nhưng Thiên Chúa không lấy sự sống đi và Người định liệu cho kẻ bị đày biệt xứ khỏi bị biệt xứ xa Người18. 14 19 15 “Giờ đây, nếu tôi đến thưa điều ấy với đức vua là chúa thượng tôi, chính là vì dân đã làm cho tôi sợ. Nữ tỳ ngài tự nhủ : ‘Tôi phải thưa với đức vua, may ra đức vua sẽ làm điều nữ tỳ người nói. 16 Thật vậy, đức vua sẽ nhậm lời mà giải thoát nữ tỳ người khỏi bàn tay kẻ muốn tiêu diệt tôi cùng với con trai tôi, không cho hưởng cơ nghiệp của Thiên Chúa’. 17 Nữ tỳ ngài tự nhủ : ‘Ước chi lời của đức vua là chúa thượng tôi làm tôi yên lòng, vì đức vua là chúa thượng tôi khác nào 11@sứ giả Thiên Chúa để lắng nghe 12@điều thiện điều ác.’ Xin20 ĐỨC CHÚA21, Thiên Chúa của ngài, ở với ngài.” 18 Vua trả lời người đàn bà rằng : “Đừng giấu ta điều ta sắp hỏi ngươi.” Người đàn bà nói : “Xin22 đức vua là chúa thượng tôi cứ nói.” 19 Vua hỏi : “Có phải bàn tay ông Giô-áp23 ở với ngươi trong tất cả việc này không ?” Người đàn bà thưa rằng : “Thưa đức vua là chúa thượng tôi, tôi xin lấy 13@mạng sống ngài mà thề : không ai có thể đi trệch bên phải bên trái ra khỏi mọi điều đức vua là chúa thượng tôi đã nói. Phải, chính tôi tớ ngài là ông Giô-áp24 đã truyền cho tôi và đã đặt vào miệng nữ tỳ ngài mọi lời ấy. 20 25Chính là để cho sự việc có một bộ mặt khác mà tôi tớ ngài là ông Giô-áp 26đã làm việc đó. Nhưng sự 14@khôn ngoan của chúa thượng sánh được với sự khôn ngoan của sứ giả Thiên Chúa : ngài 15@biết tất cả những gì xảy ra trên mặt đất.” 21 Vua bảo ông Giô-áp27 : “Được, ta làm ngay điều đó. Cứ đi, dẫn cậu Áp-sa-lôm28 về.” 22 Ông Giô-áp29 sấp mặt xuống đất mà lạy và chúc phúc cho vua. Ông Giô-áp30 nói : “Ngày hôm nay tôi tớ ngài biết rằng tôi được đẹp lòng đức vua là chúa thượng tôi, vì đức vua đã làm theo như lời của tôi tớ ngài.” 23 Ông Giô-áp31 lên đường đi Gơ-sua và đưa Áp-sa-lôm32 về Giê-ru-sa-lem33. 24 Vua nói : “Nó hãy lui về nhà nó và sẽ không được gặp mặt ta34.” Áp-sa-lôm35 lui về nhà mình và không được gặp mặt vua.

Một vài chi tiết về Áp-sa-lôm3637

25 Trong toàn thể Ít-ra-en38, không có ai 16@đẹp trai như Áp-sa-lôm39, khiến người ta hết lời ca tụng : từ 17@bàn chân cho tới đỉnh đầu không có một khuyết điểm nào. 26 Khi y cạo đầu –cuối mỗi năm y cạo đầu, vì tóc đè nặng trên đầu y và phải cạo– tóc đầu y cân nặng hai ký, theo quả cân của nhà vua. 27 Áp-sa-lôm40 sinh được ba con trai, và một con gái tên là Ta-ma41. Nàng là một phụ nữ có nhan sắc.

Áp-sa-lôm42 được tha thứ43

28 Áp-sa-lôm44 ở Giê-ru-sa-lem45 hai năm mà không được gặp mặt vua. 29 Áp-sa-lôm46 sai người tìm ông Giô-áp47 để cử ông đến gặp vua, nhưng ông không chịu đến gặp y. Y lại sai người đi tìm một lần nữa, nhưng ông không chịu đến. 30 Y bảo các tôi tớ : “Hãy xem cánh đồng của ông Giô-áp48, ở bên cánh đồng của ta, ông ấy trồng lúa mạch ở đó. Hãy đi nổi 18@lửa mà đốt.” Tôi tớ của Áp-sa-lôm49 đã nổi lửa đốt cánh đồng. 31 Ông Giô-áp50 đứng lên và đến nhà Áp-sa-lôm51 mà hỏi y : “Tại sao tôi tớ của chú nổi lửa đốt cánh đồng của tôi ?” 32 Áp-sa-lôm52 nói với ông Giô-áp53 : “Anh xem : tôi đã sai người đến mời anh tới đây, để cử anh đi thưa với đức vua : ‘Con từ Gơ-sua về làm gì ? Thà con vẫn ở đó còn hơn.’ Bây giờ tôi muốn được gặp mặt đức vua. Nếu tôi có 19@lỗi gì, xin người cứ giết tôi đi !” 33 Ông Giô-áp54 vào gặp vua và báo cho vua biết. Vua cho gọi Áp-sa-lôm55. Y vào gặp vua, sấp mặt xuống đất trước mặt vua mà lạy. Vua hôn Áp-sa-lôm56.

  1. Tơ-cô-a : quê quán của ngôn sứ A-mốt (x. Am 1,1), cách Giê-ru-sa-lem 18 cây số về phía nam. – Đặt lời lẽ vào miệng bà là ds M. Xem các “phát ngôn viên” : A-ha-ron nói thay cho ông Mô-sê (Xh 4,15), ông Bi-lơ-am nói thay cho Chúa (Ds 22,38 ; 23,5.12.16). Vua Đa-vít sẽ đoán ra mà không sai : x. c.19. [1]

  2. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [2]

  3. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [3]

  4. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [4]

  5. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [5]

  6. English: Tekoa | French: Teqoa | Latin: Thecua | Origin: תְּקוֹעָה -- Θεκωε | Vietnamese: Tơ-cô-a 1 -- thành thuộc miền Giu-đa, -- Gs 15,59 ; 2 Sm 14,2.4.9 ; 1 Mcb 9,33 [6]

  7. English: Sin | French: Sin | Latin: Sin | Origin: סִין | Vietnamese: Xin 1 -- sa mạc trong cuộc Xuất hành, Xh 16,1 ; Ds 33,11-12 [7]

  8. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [8]

  9. English: Tekoa | French: Teqoa | Latin: Thecua | Origin: תְּקוֹעָה -- Θεκωε | Vietnamese: Tơ-cô-a 1 -- thành thuộc miền Giu-đa, -- Gs 15,59 ; 2 Sm 14,2.4.9 ; 1 Mcb 9,33 [9]

  10. English: Tekoa | French: Teqoa | Latin: Thecua | Origin: תְּקוֹעָה -- Θεκωε | Vietnamese: Tơ-cô-a 1 -- thành thuộc miền Giu-đa, -- Gs 15,59 ; 2 Sm 14,2.4.9 ; 1 Mcb 9,33 [10]

  11. Phần đầu của câu nói là một lời thề độc, hiểu ngầm (tội đổ xuống ...) nếu có chuyện không may xảy ra. Có lẽ đây là khẩu ngữ thường dùng những khi quẫn bách, phải làm liều : x. 1 Sm 25,24 (bà A-vi-ga-gin nói) và St 27,13 (ý bà Rê-bê-ca cũng tương tự). [11]

  12. English: Sin | French: Sin | Latin: Sin | Origin: סִין | Vietnamese: Xin 1 -- sa mạc trong cuộc Xuất hành, Xh 16,1 ; Ds 33,11-12 [12]

  13. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [13]

  14. Kẻ đòi nợ máu : x. 3,27-30 ; Ds 35,16-29 ; Đnl 19,4-13 ; Gs 20. Trong chuyện gia đình đây, cụm từ này không thích hợp, nhưng toàn bộ câu chuyện được dựng đứng này chỉ là một dụ ngôn. [14]

  15. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [15]

  16. English: Sin | French: Sin | Latin: Sin | Origin: סִין | Vietnamese: Xin 1 -- sa mạc trong cuộc Xuất hành, Xh 16,1 ; Ds 33,11-12 [16]

  17. Sau khi đã dụ được vua thốt ra lời thề (cuối c.11), người đàn bà đem áp dụng cho Áp-sa-lôm lời thề đó. Vậy c.13b ở đây chẳng khác nào câu của ngôn sứ Na-than : “Kẻ đó chính là ngài !“ (12,7). Nặng hơn nữa : vua không phải mắc tội với một cá nhân như ở ch. 12, mà với cả dân Thiên Chúa. Người đàn bà thật là khôn lanh (c.2), hoặc ông Giô-áp thật là mưu trí. [17]

  18. Bị đày biệt xứ ... xa (Chúa) : nói về Áp-sa-lôm ở đây, như vua Đa-vít đã thường nói về mình ở 1 Sm 26,19+ : chúng đã xua đuổi con ...). [18]

  19. Dân ở c.15 dị nghĩa : bà trở về với vai trò “trung gian” của mình, mà sợ vua nổi giận, nên đưa dân ra làm bình phong ; hay bà thật sự lấy đó làm chính nghĩa (c.13), coi đó là niềm khắc khoải của chính mình ? – C.16 đồng hoá hoàn cảnh của bà với tình thế của “dân Thiên Chúa”. – C.17 có thể áp dụng cho cả hai trường hợp. – ... điều thiện điều ác nghĩa là mọi sự : chỉ có Thiên Chúa mới có quyền trên mọi sự như vậy. Vì thế, không dám so sánh vua với Thiên Chúa, phải chêm vô sứ giả : x. 12,14+ cũng phải dùng uyển ngữ như vậy. [19]

  20. English: Sin | French: Sin | Latin: Sin | Origin: סִין | Vietnamese: Xin 1 -- sa mạc trong cuộc Xuất hành, Xh 16,1 ; Ds 33,11-12 [20]

  21. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [21]

  22. English: Sin | French: Sin | Latin: Sin | Origin: סִין | Vietnamese: Xin 1 -- sa mạc trong cuộc Xuất hành, Xh 16,1 ; Ds 33,11-12 [22]

  23. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [23]

  24. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [24]

  25. Để cho sự việc có một bộ mặt khác : như bây giờ người ta nói : để thay đổi cục diện. – Sánh được ... sứ giả Thiên Chúa : x. chú thích đ) trên : điều thiện điều ác. [25]

  26. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [26]

  27. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [27]

  28. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [28]

  29. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [29]

  30. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [30]

  31. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [31]

  32. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [32]

  33. English: Jerusalem | French: Jérusalem | Latin: Ierusalem | Origin: יְרוּשָׁלֵם | Vietnamese: Giê-ru-sa-lem -- kinh thành Thiên Chúa, thành vua Đa-vít... -- 1 V 8,44.48 [33]

  34. Vua đã bị dồn ép cho phép Áp-sa-lôm về, nhưng lòng vua vẫn còn hận con. Điều này không giúp Áp-sa-lôm để cho tình cảm lắng dịu. Vua Đa-vít nhiều lần ra chỉ thị này : x. cc. 28.32 ; 3,13. [34]

  35. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [35]

  36. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [36]

  37. Cc. 25-27 đây có thể thuộc một truyền thống dân gian, với giọng văn tương tự những phần trong phụ lục nói về các dũng sĩ của vua Đa-vít : 21,15-22 và 23,8-39. – Sinh được ba con trai : nhưng 18,18 lại nói là ông không có con trai. [37]

  38. English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [38]

  39. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [39]

  40. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [40]

  41. English: Tamar | French: Tamar | Latin: Thamar | Origin: תָּמָר | Vietnamese: Ta-ma 1 -- con dâu ông Giu-đa, St 38,6-30 ; R 4,12 [41]

  42. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [42]

  43. C.28b chép y c.24b, cho thấy phần nằm giữa là được chèn vô sau. – Thái độ ông Giô-áp trong đoạn này e dè hơn trong phần đầu chương. [43]

  44. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [44]

  45. English: Jerusalem | French: Jérusalem | Latin: Ierusalem | Origin: יְרוּשָׁלֵם | Vietnamese: Giê-ru-sa-lem -- kinh thành Thiên Chúa, thành vua Đa-vít... -- 1 V 8,44.48 [45]

  46. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [46]

  47. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [47]

  48. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [48]

  49. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [49]

  50. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [50]

  51. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [51]

  52. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [52]

  53. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [53]

  54. English: Joab | French: Joab | Latin: Ioab | Origin: יוֹאָב | Vietnamese: Giô-áp 1 -- con của bà Xơ-ru-gia, 2 Sm 8,16 ; 1 Sb 18,15 [54]

  55. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [55]

  56. English: Absalom | French: Absalom | Latin: Absalom | Origin: אַבְשָׁלוֹם | Vietnamese: Áp-sa-lôm 1 -- con vua Đa-vít, 2 Sm 3,3 [56]

  57. 1 Sm 25,31.41 [1@]

  58. 2 V 6,26 [2@]

  59. St 4,8 [3@]

  60. 2 Sm 21,17 [4@]

  61. 1 Sm 24,22 [5@]

  62. 2 Sm 18,28; 24,3.23; 1 Sm 25,29; 1 V 1,17; 10,9; Tv 45,8 [6@]

  63. 1 Sm 14,45; 1 V 1,52; Cv 27,34 [7@]

  64. St 44,18 [8@]

  65. 2 Sm 13,37 [9@]

  66. G 11,16; 14,11-12; Tv 22,15 [10@]

  67. 2 Sm 19,28; 1 Sm 29,9 [11@]

  68. 1 V 3,28 [12@]

  69. 1 Sm 1,26; 17,55 [13@]

  70. 1 V 3,28 [14@]

  71. Cn 25,2 [15@]

  72. 1 Sm 9,2 [16@]

  73. Đnl 28,35; G 2,7 [17@]

  74. Tl 15,4-5 [18@]

  75. 1 Sm 20,8 [19@]