books/bible/versions/ktcgkpv.org/kt2011/g/38/38.html

<h1>IV. LỜI ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-1-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-1-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">1</a></sup> PHÁN DẠY<sup><a href="#fn-2-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-2-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">2</a></sup></h1>

<h1>LỜI THỨ NHẤT</h1>

<h2>Công trình sáng tạo của Đức Khôn Ngoan làm ông Gióp<sup><a href="#fn-3-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-3-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">3</a></sup> ngỡ ngàng</h2>
<sup><b>1</b></sup> Bấy giờ, giữa cơn bão táp<sup><a href="#fn-4-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-4-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">4</a></sup>, ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-5-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-5-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">5</a></sup> lên tiếng trả lời ông Gióp<sup><a href="#fn-6-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-6-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">6</a></sup> như sau :

<blockquote><sup><b>2</b></sup> Ai là kẻ dám <sup><a href="#fn-1@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-1@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">1@</a></sup>dùng những lời thiếu khôn ngoan hiểu biết,</blockquote>

<blockquote><sup><b>2</b></sup> để làm cho kế hoạch của Ta ra tối tăm khó hiểu<sup><a href="#fn-7-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-7-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">7</a></sup> ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>3</b></sup> Như <sup><a href="#fn-2@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-2@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">2@</a></sup>dũng sĩ, hãy thắt chặt đai lưng<sup><a href="#fn-8-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-8-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">8</a></sup>,</blockquote>

<blockquote><sup><b>3</b></sup> Ta sẽ tra hỏi ngươi và ngươi hãy trả lời.</blockquote>

<blockquote><sup><b>4</b></sup> Ngươi ở đâu khi Ta đặt nền móng cho đất<sup><a href="#fn-9-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-9-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">9</a></sup> ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>4</b></sup> Nếu ngươi thông hiểu thì cứ nói đi !</blockquote>

<blockquote><sup><b>5</b></sup> Ai đã định kích thước cho đất,</blockquote>

<blockquote><sup><b>5</b></sup> ai đã chăng <sup><a href="#fn-3@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-3@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">3@</a></sup>dây đo, ngươi biết mà !</blockquote>

<blockquote><sup><b>6</b></sup> Đế của nó, lấy chi làm <sup><a href="#fn-4@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-4@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">4@</a></sup>điểm tựa, đá góc của nó, ai đã đặt cho,</blockquote>

<blockquote><sup><b>7</b></sup> khi <sup><a href="#fn-5@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-5@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">5@</a></sup>các vì sao ban sáng<sup><a href="#fn-10-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-10-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">10</a></sup> đang hoà tấu nhịp nhàng</blockquote>

<blockquote><sup><b>7</b></sup> và hết mọi con cái Thiên Chúa<sup><a href="#fn-11-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-11-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">11</a></sup> cùng rập tiếng tung hô ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>8</b></sup> Cửa đại dương<sup><a href="#fn-12-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-12-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">12</a></sup>, ai ra tay khép lại</blockquote>

<blockquote><sup><b>8</b></sup> khi nước tuôn trào từ đáy vực sâu,</blockquote>

<blockquote><sup><b>9</b></sup> khi Ta giăng mây làm áo nó mặc,</blockquote>

<blockquote><sup><b>9</b></sup> phủ sương mù làm tã che thân ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>10</b></sup> Đường ranh giới<sup><a href="#fn-13-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-13-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">13</a></sup> của nó, chính Ta vạch sẵn,</blockquote>

<blockquote><sup><b>10</b></sup> lại đặt vào nơi cửa đóng then cài ;</blockquote>

<blockquote><sup><b>11</b></sup> rồi Ta phán : “<sup><a href="#fn-6@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-6@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">6@</a></sup>Ngươi chỉ tới đây thôi,</blockquote>

<blockquote><sup><b>11</b></sup> chứ không được tiến xa hơn nữa,</blockquote>

<blockquote><sup><b>11</b></sup> đây là nơi các đợt sóng cao phải vỡ tan tành !”</blockquote>

<blockquote><sup><b>12</b></sup> Trong cả đời ngươi, đã có lần nào</blockquote>

<blockquote><sup><b>12</b></sup> ngươi từng <sup><a href="#fn-7@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-7@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">7@</a></sup>ra lệnh cho buổi sáng<sup><a href="#fn-14-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-14-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">14</a></sup>,</blockquote>

<blockquote><sup><b>12</b></sup> chỉ định vị trí cho hừng đông,</blockquote>

<blockquote><sup><b>13</b></sup> để hừng đông nắm chắc mười phương đất,</blockquote>

<blockquote><sup><b>13</b></sup> giũ cho sạch hết bọn gian tà<sup><a href="#fn-15-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-15-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">15</a></sup> ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>14</b></sup> Bấy giờ, đất thay màu đổi sắc</blockquote>

<blockquote><sup><b>14</b></sup> tựa màu đất sét dùng làm ấn niêm phong,</blockquote>

<blockquote><sup><b>14</b></sup> và muôn loài xuất hiện tựa tấm áo lộng lẫy huy hoàng<sup><a href="#fn-16-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-16-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">16</a></sup>.</blockquote>

<blockquote><sup><b>15</b></sup> Nhưng ác nhân thấy mình mất đi <sup><a href="#fn-8@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-8@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">8@</a></sup>ánh sáng<sup><a href="#fn-17-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-17-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">17</a></sup>,</blockquote>

<blockquote><sup><b>15</b></sup> cánh tay từng tung hoành, nay bị bẻ gãy.</blockquote>

<blockquote><sup><b>16</b></sup> Có bao giờ ngươi đã đến tận nguồn biển cả</blockquote>

<blockquote><sup><b>16</b></sup> và lang thang ở đáy vực sâu ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>17</b></sup> Có ai từng mở cho ngươi <sup><a href="#fn-9@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-9@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">9@</a></sup>lối vào âm phủ</blockquote>

<blockquote><sup><b>17</b></sup> và ngươi thấy được cửa dẫn tới âm ty ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>18</b></sup> Có khi nào ngươi hiểu mặt đất rộng chừng nào ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>18</b></sup> Nếu ngươi biết hết mọi điều đó thì cứ nói đi !</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> Con đường nào dẫn đến nơi ở của ánh sáng<sup><a href="#fn-18-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-18-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">18</a></sup>,</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> đâu là nơi bóng tối cư ngụ,</blockquote>

<blockquote><sup><b>20</b></sup> để ngươi đưa nó đến miền nó ở,</blockquote>

<blockquote><sup><b>20</b></sup> và nhận ra đường về nhà nó ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> Điều này, hẳn ngươi biết rõ,</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> vì khi ấy, ngươi đã chào đời<sup><a href="#fn-19-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-19-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">19</a></sup>,</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> và đời ngươi đã qua bao năm tháng !</blockquote>

<blockquote><sup><b>22</b></sup> Có bao giờ ngươi vào kho chứa tuyết,</blockquote>

<blockquote><sup><b>22</b></sup> hay đã thấy kho <sup><a href="#fn-10@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-10@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">10@</a></sup>mưa đá ở đâu ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>23</b></sup> Những thứ đó, Ta để dành cho thời khốn quẫn,</blockquote>

<blockquote><sup><b>23</b></sup> cho những ngày loạn lạc chiến tranh<sup><a href="#fn-20-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-20-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">20</a></sup>.</blockquote>

<blockquote><sup><b>24</b></sup> Ánh sáng toả ra theo hướng nào,</blockquote>

<blockquote><sup><b>24</b></sup> trên mặt đất, gió đông thổi về đâu<sup><a href="#fn-21-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-21-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">21</a></sup> ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>25</b></sup> Ai đã <sup><a href="#fn-11@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-11@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">11@</a></sup>xẻ mương cho nước lũ, vạch đường cho sấm chớp,</blockquote>

<blockquote><sup><b>26</b></sup> khiến mưa rơi xuống miền đất không người,</blockquote>

<blockquote><sup><b>26</b></sup> xuống sa mạc không một ai ẩn náu,</blockquote>

<blockquote><sup><b>27</b></sup> làm ướt đẫm nơi khô cháy tiêu điều,</blockquote>

<blockquote><sup><b>27</b></sup> khiến cỏ xanh mọc lên tươi tốt<sup><a href="#fn-22-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-22-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">22</a></sup> ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>28</b></sup> Thử hỏi <sup><a href="#fn-12@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-12@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">12@</a></sup>mưa có cha không,</blockquote>

<blockquote><sup><b>28</b></sup> những giọt sương mai, ai đã sinh ra chúng ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>29</b></sup> Băng đá phát sinh từ bụng dạ nào ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>29</b></sup> Sương muối trên trời, ai đã sinh ra,</blockquote>

<blockquote><sup><b>30</b></sup> khi <sup><a href="#fn-13@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-13@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">13@</a></sup>nước đông lại như đá tảng</blockquote>

<blockquote><sup><b>30</b></sup> và mặt vực thẳm trở nên rắn chắc ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>31</b></sup> Liệu ngươi có cột được <sup><a href="#fn-14@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-14@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">14@</a></sup>chòm Sao Mão<sup><a href="#fn-23-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-23-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">23</a></sup>,</blockquote>

<blockquote><sup><b>31</b></sup> có mở được dây Lạp Hộ<sup><a href="#fn-24-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-24-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">24</a></sup> hay chăng ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>32</b></sup> Liệu ngươi có làm được cho chòm sao Tất<sup><a href="#fn-25-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-25-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">25</a></sup></blockquote>

<blockquote><sup><b>32</b></sup> mọc đúng thời đúng buổi,</blockquote>

<blockquote><sup><b>32</b></sup> có dẫn được Hùng Tinh cùng bầy con của nó<sup><a href="#fn-26-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-26-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">26</a></sup> ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>33</b></sup> Liệu ngươi có biết được quy luật của trời,</blockquote>

<blockquote><sup><b>33</b></sup> có ấn định được ảnh hưởng của trời đối với đất ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>34</b></sup> Liệu <sup><a href="#fn-15@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-15@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">15@</a></sup>tiếng ngươi có vọng thấu tầng mây,</blockquote>

<blockquote><sup><b>34</b></sup> khiến trên ngươi cả khối nước trời đổ xuống ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>35</b></sup> Liệu ngươi ra lệnh, chớp có phóng đi,</blockquote>

<blockquote><sup><b>35</b></sup> và nói với ngươi : “Chúng em <sup><a href="#fn-16@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-16@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">16@</a></sup>có mặt !”</blockquote>

<blockquote><sup><b>36</b></sup> Ai làm cho cò lửa<sup><a href="#fn-27-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-27-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">27</a></sup> khôn ngoan,</blockquote>

<blockquote><sup><b>36</b></sup> ai ban trí tuệ cho gà trống<sup><a href="#fn-28-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-28-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">28</a></sup> ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>37</b></sup> Ai đủ khôn ngoan để đếm mây trời,</blockquote>

<blockquote><sup><b>37</b></sup> ai nghiêng cho vò nước trời đổ xuống,</blockquote>

<blockquote><sup><b>38</b></sup> khiến cho bụi đất quyện thành bùn</blockquote>

<blockquote><sup><b>38</b></sup> và các tảng đất cùng dính lại ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>39</b></sup> Liệu<sup><a href="#fn-29-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-29-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">29</a></sup> ngươi có <sup><a href="#fn-17@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-17@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">17@</a></sup>săn được mồi cho sư tử cái,</blockquote>

<blockquote><sup><b>39</b></sup> có làm dịu được cơn đói của sư tử con,</blockquote>

<blockquote><sup><b>40</b></sup> khi chúng thu mình lại trong hang</blockquote>

<blockquote><sup><b>40</b></sup> hay nằm mai phục trong rừng vắng ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>41</b></sup> Ai <sup><a href="#fn-18@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-18@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">18@</a></sup>cung cấp thức ăn cho loài quạ,</blockquote>

<blockquote><sup><b>41</b></sup> khi đám quạ con kêu lên Thiên Chúa<sup><a href="#fn-30-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d" id="fnref-30-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">30</a></sup></blockquote>

<blockquote><sup><b>41</b></sup> và lang thang đây đó vì thiếu của ăn ?</blockquote>
<hr>

<ol><li id="fn-1-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-1-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">1</a>]</p></li>

<li id="fn-2-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Phần này (38,1 – 42,6) là phần quan trọng nhất của sách Gióp. Thiên Chúa tỏ bày cho ông Gióp thấy những cách giải đáp vấn đề của các bạn ông Gióp làm cho ông bối rối thêm. Người đưa ra một chuỗi câu hỏi cho ông về hoạt động của Người trong vũ trụ, thể hiện sự khôn ngoan của Người. Các câu hỏi này vừa gỡ rối vừa mở rộng tầm nhìn cho ông, để ông hiểu rõ hơn về Thiên Chúa. Những câu hỏi này liên quan đến các hiện tượng thiên nhiên thời hỗn mang nguyên thuỷ (38,2-11), vẻ huy hoàng rực rỡ của bình minh (38,12-15), biển cả mênh mông và trái đất bao la (38,16-21), các hiện tượng về khí tượng (38,22-30), vẻ đẹp của bầu trời đầy sao (38,31-38), về sư tử hay loài quạ (38,39-41), về việc sinh sản của loài nai (39,1-4), ngựa vằn (39,5-8), trâu rừng (39,9-12), đà điểu (39,13-18), ngựa chiến (39,19-25), bồ câu săn mồi (39,26-30). Cuối cùng, Thiên Chúa chất vấn ông Gióp và ông không thể trả lời được gì (40,1-5). Vì thế, Người lên tiếng dạy bảo ông Gióp về quyền năng của Người (40,6-14), đồng thời Người minh hoạ khi nói về hai con vật kỳ lạ : Bơ-hê-mốt (40,15-24) và con Giao Long (40,25 – 41,26). Hai con vật này tượng trưng cho sức mạnh vô trật tự, quái ác, nguy hiểm và không thể nào hiểu được, thế mà chúng lại là thụ tạo của Thiên Chúa. Người hài lòng về chúng. Qua chúng, phẩm hạnh thần tính được biểu hiện. Thiên Chúa đã mở mắt khôn ngoan cho ông Gióp và ông nhận ra bí nhiệm của tình yêu Thiên Chúa. Ông Gióp nhận được bài học : đường lối và kế hoạch của Thiên Chúa vượt xa tầm hiểu biết của loài người (42,1-6). [<a href="#fnref-2-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">2</a>]</p></li>

<li id="fn-3-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>English: Job | French: Job | Latin: Iob | Origin: אִיּוֹב | Vietnamese: Gióp -- nhân vật chính trong sách Gióp, G 1,1 [<a href="#fnref-3-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">3</a>]</p></li>

<li id="fn-4-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Thường thường một cuộc thần hiện luôn kèm theo bão táp, hay một hiện tượng khí tượng khác (x. Tv 18,8-16 ; 48,8-9 ; Ed 1,4 ; Dcr 9,14 ; Xh 13,22 ; 19,16). [<a href="#fnref-4-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">4</a>]</p></li>

<li id="fn-5-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-5-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">5</a>]</p></li>

<li id="fn-6-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>English: Job | French: Job | Latin: Iob | Origin: אִיּוֹב | Vietnamese: Gióp -- nhân vật chính trong sách Gióp, G 1,1 [<a href="#fnref-6-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">6</a>]</p></li>

<li id="fn-7-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Vũ trụ này là kiệt tác mà duy mình Thiên Chúa mới có kế hoạch. Con người không có khả năng để xét đoán kế hoạch ấy. [<a href="#fnref-7-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">7</a>]</p></li>

<li id="fn-8-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Hình ảnh thường được dùng để chuẩn bị đảm nhận một cuộc chiến hay một việc khó khăn (x. Xh 12,11 ; 1 V 18,46 ; Is 11,5 ; Gr 1,17). Nhưng ở đây, ông Gióp chuẩn bị để nghe Thiên Chúa lục vấn, để chịu trận và phục tùng. [<a href="#fnref-8-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">8</a>]</p></li>

<li id="fn-9-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p><em>Đất</em> được mô tả như một toà nhà : có kiến trúc sư hoạ kiểu (c.5a), có người thực hiện công trình (c.5b), nền móng được đặt trên các cột (c.6a), đá góc toà nhà được ráp nối (c.6b). [<a href="#fnref-9-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">9</a>]</p></li>

<li id="fn-10-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Đó là đạo binh trên trời hợp thành ca đoàn ngợi khen vị Chúa Tể (x. Tv 19,2 ; 29,2 ; 148,2-3). [<a href="#fnref-10-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">10</a>]</p></li>

<li id="fn-11-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Các thiên thần và các thành viên triều đình thiên quốc. [<a href="#fnref-11-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">11</a>]</p></li>

<li id="fn-12-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Cc. 8-11 mô tả đại dương được tạo nên giống như một em bé sơ sinh cần được Thiên Chúa săn sóc dịu dàng. [<a href="#fnref-12-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">12</a>]</p></li>

<li id="fn-13-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Đại dương được giới hạn, tiếp giáp với đất liền. Hoạt động của đại dương không đi quá giới hạn này. [<a href="#fnref-13-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">13</a>]</p></li>

<li id="fn-14-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Mỗi <em>ngày</em> xuất hiện theo lệnh của Thiên Chúa ; <em>hừng đông</em> là dấu chỉ khởi điểm của một ngày. [<a href="#fnref-14-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">14</a>]</p></li>

<li id="fn-15-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Đêm tối bao phủ mặt đất như tấm áo choàng ; dưới tấm áo ấy, kẻ ác lộng hành. Nhưng hừng đông ló dạng quét sạch bóng đêm và giũ sạch kẻ gian ác như người ta giũ sạch bụi khỏi tấm áo choàng của mình. [<a href="#fnref-15-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">15</a>]</p></li>

<li id="fn-16-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Mô tả cảnh vật rực rỡ khi ánh mặt trời chiếu sáng. [<a href="#fnref-16-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">16</a>]</p></li>

<li id="fn-17-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Ánh sáng của kẻ gian ác là đêm tối. [<a href="#fnref-17-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">17</a>]</p></li>

<li id="fn-18-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Theo St 1,5, ngày thứ nhất Thiên Chúa tách biệt ánh sáng ra khỏi bóng tối ; vì thế có hai nơi ở khác nhau. [<a href="#fnref-18-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">18</a>]</p></li>

<li id="fn-19-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Châm biếm hết cỡ ! Làm sao ông Gióp sinh ra trước cuộc sáng tạo mà biết được những bí nhiệm này ? Chỉ có Đức Khôn Ngoan biết được điều ấy thôi (x. Cn 8,22). [<a href="#fnref-19-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">19</a>]</p></li>

<li id="fn-20-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>X. Hc 39,29 ; Ed 13,13 ; Kg 2,17. Thiên tai là hình phạt Chúa giáng trên con người. [<a href="#fnref-20-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">20</a>]</p></li>

<li id="fn-21-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Câu hỏi hóc búa này muôn đời vẫn chẳng có câu trả lời. Ông Gióp không thể hiểu được thiên nhiên do Thiên Chúa sáng tạo. [<a href="#fnref-21-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">21</a>]</p></li>

<li id="fn-22-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Thiên Chúa hành động không phải chỉ nhằm đem lại lợi ích cho con người, nhưng là theo ý muốn của Người. [<a href="#fnref-22-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">22</a>]</p></li>

<li id="fn-23-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>English: Pleiades | French: Pléiades | Latin: Pleiadum | Origin: כִימָה | Vietnamese: Sao Mão  -- G 9,9 ; 38,31 [<a href="#fnref-23-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">23</a>]</p></li>

<li id="fn-24-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>English: Orion | French: Orion | Latin: Oriona | Origin: כְּסִיל | Vietnamese: Lạp Hộ (sao), Bắc Đẩu -- G 9,9 ; 38,31 [<a href="#fnref-24-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">24</a>]</p></li>

<li id="fn-25-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>PT là Lucifer ; có người cho đó là sao Hôm, sao Mai ; <em>sao Tất</em> mọc vào lúc hoàng hôn, thường được coi là dấu hiệu báo mùa mưa sắp bắt đầu. [<a href="#fnref-25-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">25</a>]</p></li>

<li id="fn-26-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Tiểu hùng tinh hay Gấu nhỏ. Tất cả các vì sao hay chòm sao đều có ảnh hưởng trên khí hậu, thời tiết. Vì thế, nhà nông ngày xưa thường nhìn sao để dự đoán thời tiết mà trồng cấy. [<a href="#fnref-26-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">26</a>]</p></li>

<li id="fn-27-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p><em>Cò lửa</em> ở sông Nin trông giống như gà trống, nổi tiếng khôn ngoan vì nó kêu báo cho biết nước sông Nin sắp dâng cao, có lũ. [<a href="#fnref-27-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">27</a>]</p></li>

<li id="fn-28-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p><em>Gà trống</em> gáy báo giờ, báo canh mỗi đêm. Ở Pa-lét-tin hình như gà trống gáy còn báo trời sắp mưa ! [<a href="#fnref-28-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">28</a>]</p></li>

<li id="fn-29-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Cc. 38,39 – 39,30 mô tả đời sống tập tính của các loài thú, loài chim. Chúng rất tự do và biệt lập với đời sống con người ; nhưng tất cả đều được Chúa nuôi dưỡng và chăm sóc cách kỳ diệu. Chỉ có loài ngựa thì khác, được loài người nuôi và huấn luyện thành ngựa chiến. [<a href="#fnref-29-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">29</a>]</p></li>

<li id="fn-30-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Mặc dầu các loài thú loài chim này mạnh và dữ, nhưng chúng vẫn tuỳ thuộc vào Thiên Chúa tìm mồi ăn cho con nhỏ của chúng. [<a href="#fnref-30-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">30</a>]</p></li>

<li id="fn-1@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 42,3 [<a href="#fnref-1@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">1@</a>]</p></li>

<li id="fn-2@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 40,7 [<a href="#fnref-2@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">2@</a>]</p></li>

<li id="fn-3@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Dcr 1,16 [<a href="#fnref-3@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">3@</a>]</p></li>

<li id="fn-4@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 26,7; Tv 118,22; Dcr 4,7 [<a href="#fnref-4@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">4@</a>]</p></li>

<li id="fn-5@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Tv 148,2-3; Br 3,34 [<a href="#fnref-5@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">5@</a>]</p></li>

<li id="fn-6@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 7,12; Tv 104,6-9; Cn 8,29 [<a href="#fnref-6@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">6@</a>]</p></li>

<li id="fn-7@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Tv 74,16 [<a href="#fnref-7@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">7@</a>]</p></li>

<li id="fn-8@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 24,13-17 [<a href="#fnref-8@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">8@</a>]</p></li>

<li id="fn-9@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 10,21-22; Tv 9,14; Kn 16,13 [<a href="#fnref-9@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">9@</a>]</p></li>

<li id="fn-10@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Xh 9,18-26; Gs 10,11; Is 28,17 [<a href="#fnref-10@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">10@</a>]</p></li>

<li id="fn-11@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Xh 14,21; Tv 48,8 [<a href="#fnref-11@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">11@</a>]</p></li>

<li id="fn-12@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 36,27 [<a href="#fnref-12@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">12@</a>]</p></li>

<li id="fn-13@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 37,10 [<a href="#fnref-13@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">13@</a>]</p></li>

<li id="fn-14@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>G 9,9; Am 5,8 [<a href="#fnref-14@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">14@</a>]</p></li>

<li id="fn-15@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>1 V 17,1 [<a href="#fnref-15@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">15@</a>]</p></li>

<li id="fn-16@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Br 3,35 [<a href="#fnref-16@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">16@</a>]</p></li>

<li id="fn-17@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Tv 104,20-22 [<a href="#fnref-17@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">17@</a>]</p></li>

<li id="fn-18@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d"><p>Tv 147,9 [<a href="#fnref-18@-8bda344d-6900-46a6-a7e3-9408cbc52f1d">18@</a>]</p></li>

</ol>