books/bible/versions/ktcgkpv.org/kt2011/cn/22/22.html

<blockquote><sup><b>1</b></sup> Lắm của cải đâu quý bằng danh thơm tiếng tốt,</blockquote>

<blockquote><sup><b>1</b></sup> vàng với bạc nào trọng bằng được mến được thương.</blockquote>

<blockquote><sup><b>2</b></sup> Kẻ <sup><a href="#fn-1@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-1@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">1@</a></sup>giàu người nghèo gặp nhau ở điểm này :</blockquote>

<blockquote><sup><b>2</b></sup> cả hai đều được ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-1-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-1-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">1</a></sup> tạo dựng.</blockquote>

<blockquote><sup><b>3</b></sup> <sup><a href="#fn-2@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-2@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">2@</a></sup>Gặp nguy hiểm, người khôn ẩn mình,</blockquote>

<blockquote><sup><b>3</b></sup> đứa khờ dại lao tới và bị thiệt thân.</blockquote>

<blockquote><sup><b>4</b></sup> Giàu sang, <sup><a href="#fn-3@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-3@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">3@</a></sup>vinh dự và sự sống là phần thưởng</blockquote>

<blockquote><sup><b>4</b></sup> ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-2-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-2-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">2</a></sup> dành cho kẻ khiêm nhu và kính sợ Người.</blockquote>

<blockquote><sup><b>5</b></sup> Đường kẻ quanh co thì có gai, có bẫy,</blockquote>

<blockquote><sup><b>5</b></sup> ai biết giữ mình ắt sẽ tránh xa.</blockquote>

<blockquote><sup><b>6</b></sup> Hãy dạy <sup><a href="#fn-4@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-4@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">4@</a></sup>đứa trẻ đi con đường nó phải đi<sup><a href="#fn-3-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-3-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">3</a></sup>,</blockquote>

<blockquote><sup><b>6</b></sup> để đến tuổi già, nó vẫn không lìa bỏ.</blockquote>

<blockquote><sup><b>7</b></sup> Người giàu thì thống trị kẻ nghèo,</blockquote>

<blockquote><sup><b>7</b></sup> người đi vay làm tôi cho chủ nợ.</blockquote>

<blockquote><sup><b>8</b></sup> Kẻ gieo tai ác sẽ gặt tai ương,</blockquote>

<blockquote><sup><b>8</b></sup> nó đã tàn phá, ắt sẽ tàn lụi<sup><a href="#fn-4-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-4-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">4</a></sup>.</blockquote>

<blockquote><sup><b>9</b></sup> Người tử tế sẽ được chúc phúc,</blockquote>

<blockquote><sup><b>9</b></sup> vì đã đem <sup><a href="#fn-5@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-5@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">5@</a></sup>cơm bánh cho người nghèo.</blockquote>

<blockquote><sup><b>10</b></sup> Đuổi quân nhạo báng đi là hết chuyện <sup><a href="#fn-6@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-6@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">6@</a></sup>đôi co,</blockquote>

<blockquote><sup><b>10</b></sup> cũng chẳng còn tranh chấp với lăng mạ.</blockquote>

<blockquote><sup><b>11</b></sup> Ai chuộng lòng thanh khiết và ăn nói dễ thương</blockquote>

<blockquote><sup><b>11</b></sup> sẽ được vua nhận làm bạn hữu.</blockquote>

<blockquote><sup><b>12</b></sup> ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-5-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-5-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">5</a></sup> để mắt trông nom người hiểu biết,</blockquote>

<blockquote><sup><b>12</b></sup> và phi bác lời lẽ kẻ bất trung.</blockquote>

<blockquote><sup><b>13</b></sup> Đứa <sup><a href="#fn-7@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-7@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">7@</a></sup>lười nói : “Có con sư tử ở ngoài kia ;</blockquote>

<blockquote><sup><b>13</b></sup> nếu tôi ra đường, chắc sẽ bị ăn thịt.”</blockquote>

<blockquote><sup><b>14</b></sup> Miệng người <sup><a href="#fn-8@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-8@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">8@</a></sup>phụ nữ trắc nết ví tựa hố sâu,</blockquote>

<blockquote><sup><b>14</b></sup> kẻ bị ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-6-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-6-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">6</a></sup> ruồng bỏ sẽ sa vào đó.</blockquote>

<blockquote><sup><b>15</b></sup> Tâm trí trẻ con vốn dại khờ,</blockquote>

<blockquote><sup><b>15</b></sup> lấy <sup><a href="#fn-9@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-9@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">9@</a></sup>roi sửa phạt là giúp nó nên khôn.</blockquote>

<blockquote><sup><b>16</b></sup> Bóc lột người nghèo là làm giàu cho họ,</blockquote>

<blockquote><sup><b>16</b></sup> tặng cho kẻ giàu là khiến mình nghèo đi<sup><a href="#fn-7-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-7-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">7</a></sup>.</blockquote>

<h1>III. SƯU TẬP NHỮNG LỜI CỦA BẬC KHÔN NGOAN<sup><a href="#fn-8-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-8-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">8</a></sup></h1>

<blockquote><sup><b>17</b></sup> Con hãy <sup><a href="#fn-10@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-10@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">10@</a></sup>lắng tai nghe lời bậc khôn ngoan,</blockquote>

<blockquote><sup><b>17</b></sup> và chú tâm vào những hiểu biết<sup><a href="#fn-9-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-9-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">9</a></sup> của thầy.</blockquote>

<blockquote><sup><b>18</b></sup> Vì khi con giữ những lời ấy trong tâm khảm</blockquote>

<blockquote><sup><b>18</b></sup> và sẵn sàng nói hết ra ngoài miệng</blockquote>

<blockquote><sup><b>18</b></sup> thì thật là vui thú dường bao !</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> Hôm nay thầy muốn dạy con, cả con nữa,</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> để con một niềm tin tưởng vào ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-10-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-10-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">10</a></sup>.</blockquote>

<blockquote><sup><b>20</b></sup> Há thầy đã chẳng viết cho con ba mươi huấn dụ<sup><a href="#fn-11-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-11-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">11</a></sup></blockquote>

<blockquote><sup><b>20</b></sup> gồm những lời khuyên răn và hiểu biết đó sao ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> Mục đích là để giúp con am tường</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> những lời chân thật</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> và trình bày lại cho người đã sai con</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> sao cho thật trung thành.</blockquote>

<blockquote><sup><b>22</b></sup> Đừng bóc lột người nghèo, vì họ đã nghèo sẵn ;</blockquote>

<blockquote><sup><b>22</b></sup> cũng đừng chà đạp người yếu thế nơi cửa công,</blockquote>

<blockquote><sup><b>23</b></sup> vì ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-12-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-12-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">12</a></sup> sẽ <sup><a href="#fn-11@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-11@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">11@</a></sup>biện hộ cho họ,</blockquote>

<blockquote><sup><b>23</b></sup> và những ai tước đoạt họ, Người sẽ tước mạng sống.</blockquote>

<blockquote><sup><b>24</b></sup> Đừng bè bạn với người hay nóng giận,</blockquote>

<blockquote><sup><b>24</b></sup> chớ giao du với kẻ dễ nổi xung,</blockquote>

<blockquote><sup><b>25</b></sup> kẻo con lại học đòi lối sống của chúng,</blockquote>

<blockquote><sup><b>25</b></sup> khiến thân con mắc phải bẫy dò.</blockquote>

<blockquote><sup><b>26</b></sup> Đừng thuộc hạng người bắt tay giao kèo,</blockquote>

<blockquote><sup><b>26</b></sup> hay hạng người <sup><a href="#fn-12@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-12@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">12@</a></sup>bảo lãnh cho kẻ khác vay mượn,</blockquote>

<blockquote><sup><b>27</b></sup> vì nếu con không có gì để trả,</blockquote>

<blockquote><sup><b>27</b></sup> giường con đang nằm, người ta cũng lấy đi<sup><a href="#fn-13-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-13-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">13</a></sup>.</blockquote>

<blockquote><sup><b>28</b></sup> <sup><a href="#fn-13@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-13@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">13@</a></sup>Đường ranh cha ông đã ấn định từ trước,</blockquote>

<blockquote><sup><b>28</b></sup> con đừng có chuyển dời<sup><a href="#fn-14-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-14-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">14</a></sup>.</blockquote>

<blockquote><sup><b>29</b></sup> Con có thấy người giỏi giang khéo léo ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>29</b></sup> Người ấy sẽ được vào phục vụ các vua,</blockquote>

<blockquote><sup><b>29</b></sup> chứ không phục vụ hạng tầm thường<sup><a href="#fn-15-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79" id="fnref-15-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">15</a></sup>.</blockquote>
<hr>

<ol><li id="fn-1-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-1-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">1</a>]</p></li>

<li id="fn-2-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-2-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">2</a>]</p></li>

<li id="fn-3-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Nghĩa là theo hướng sống riêng mà nó sẽ đi suốt đời. [<a href="#fnref-3-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">3</a>]</p></li>

<li id="fn-4-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>ds : <em>và cái roi của cơn giận của hắn sẽ qua đi</em>. <em>Cái roi</em> hay <em>vương trượng</em> của ác nhân tượng trưng khả năng áp bức người khác. Khả năng này bị Thiên Chúa bẻ gẫy (Tv 125,3 ; Is 14,5-6). [<a href="#fnref-4-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">4</a>]</p></li>

<li id="fn-5-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-5-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">5</a>]</p></li>

<li id="fn-6-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-6-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">6</a>]</p></li>

<li id="fn-7-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Câu không rõ, nên có rất nhiều lối hiểu khác nhau. ds : <em>Ai bóc lột người nghèo, để làm giàu cho hắn, ai cho người giàu, chỉ để mất thôi</em>. [<a href="#fnref-7-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">7</a>]</p></li>

<li id="fn-8-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Phần sau đây (22,17 – 24,22) rất gần gũi với tác phẩm <em>Giáo huấn của A-men-em-ô-pê</em> do một ký lục người Ai-cập soạn vào khoảng 1000-600 tCN, và mới được ấn hành năm 1923. Tác giả sách Cn đã dám vay mượn tác phẩm này, sử dụng một nguồn khôn ngoan phổ quát hơn của nước ngoài ; đặc biệt có sự tương đồng đáng kể giữa Cn 22,17 – 23,11 với tác phẩm ấy. Tuy nhiên, nhà khôn ngoan Ít-ra-en đã vay mượn một cách thông minh. Ông đã loại bỏ, thay đổi, bổ sung để cuối cùng tác phẩm của ông mang một nhãn quan đức tin đặc thù Do-thái giáo. Cũng như A-men-em-ô-pê gồm ba mươi chương, phần này gồm ba mươi huấn dụ thân tình gửi đến người học trò mà tác giả âu yếm gọi là <em>con</em>. [<a href="#fnref-8-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">8</a>]</p></li>

<li id="fn-9-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p><em>Hiểu biết</em> ở đây là do kinh nghiệm cụ thể 22,20. [<a href="#fnref-9-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">9</a>]</p></li>

<li id="fn-10-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-10-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">10</a>]</p></li>

<li id="fn-11-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>ds : <em>trước đây</em>. [<a href="#fnref-11-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">11</a>]</p></li>

<li id="fn-12-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-12-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">12</a>]</p></li>

<li id="fn-13-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>ds : <em>tại sao người ta lại lấy giường con đang nằm</em> ? Xem thêm 6,1 ; 11,15 ; 17,18 ; 20,16. [<a href="#fnref-13-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">13</a>]</p></li>

<li id="fn-14-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>X.15,25 ; 23,10-11 ; Đnl 19,14 ; 27,17. [<a href="#fnref-14-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">14</a>]</p></li>

<li id="fn-15-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Câu khác thường, gồm ba vế. Phục vụ, ds là <em>đứng trước</em>. [<a href="#fnref-15-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">15</a>]</p></li>

<li id="fn-1@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 29,13; Kn 6,7 [<a href="#fnref-1@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">1@</a>]</p></li>

<li id="fn-2@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 27,12 [<a href="#fnref-2@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">2@</a>]</p></li>

<li id="fn-3@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 21,21 [<a href="#fnref-3@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">3@</a>]</p></li>

<li id="fn-4@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Hc 6,18 [<a href="#fnref-4@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">4@</a>]</p></li>

<li id="fn-5@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 28,27 [<a href="#fnref-5@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">5@</a>]</p></li>

<li id="fn-6@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 1,22; 26,20 [<a href="#fnref-6@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">6@</a>]</p></li>

<li id="fn-7@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 6,6-11; 26,13 [<a href="#fnref-7@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">7@</a>]</p></li>

<li id="fn-8@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 2,16 [<a href="#fnref-8@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">8@</a>]</p></li>

<li id="fn-9@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 13,14 [<a href="#fnref-9@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">9@</a>]</p></li>

<li id="fn-10@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 23,12 [<a href="#fnref-10@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">10@</a>]</p></li>

<li id="fn-11@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 23,11 [<a href="#fnref-11@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">11@</a>]</p></li>

<li id="fn-12@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 6,1-5 [<a href="#fnref-12@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">12@</a>]</p></li>

<li id="fn-13@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79"><p>Cn 15,25; 23,10 [<a href="#fnref-13@-e2aa8fec-7ff3-4e29-b45f-83d7ffd6cc79">13@</a>]</p></li>

</ol>