books/bible/versions/ktcgkpv.org/kt2011/gr/16/16.html

<h1>Cuộc đời ngôn sứ như dấu ấn<sup><a href="#fn-1-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-1-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">1</a></sup></h1>
<sup><b>1</b></sup> Có lời ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-2-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-2-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">2</a></sup> phán với tôi rằng :

<sup><b>2</b></sup> “Ngươi <sup><a href="#fn-1@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-1@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">1@</a></sup>đừng cưới vợ ; đừng có con trai, con gái ở nơi này ! <sup><b>3</b></sup> Vì ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-3-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-3-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">3</a></sup> phán như sau về con trai, con gái được sinh ra ở nơi đây, về các bà mẹ sinh ra chúng, về các người cha sinh ra chúng trong xứ này : <sup><b>4</b></sup> Chúng sẽ chết vì các chứng bệnh nan y, không được ai khóc thương, không được ai <sup><a href="#fn-2@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-2@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">2@</a></sup>chôn cất. Người ta sẽ dùng chúng làm phân trên mặt đất ; chúng sẽ bị tiêu diệt vì gươm, vì đói. Xác của chúng sẽ làm <sup><a href="#fn-3@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-3@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">3@</a></sup>mồi cho chim trên trời và thú vật dưới đất<sup><a href="#fn-4-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-4-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">4</a></sup>.

<sup><b>5</b></sup> Vì ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-5-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-5-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">5</a></sup> phán thế này : Ngươi đừng vào nhà hiếu dự tiệc tang, đừng rên rỉ khóc thương chúng, bởi vì Ta không còn cho chúng được hưởng bình an, tín thành và <sup><a href="#fn-4@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-4@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">4@</a></sup>lòng thương xót của Ta nữa, – sấm ngôn của ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-6-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-6-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">6</a></sup>. <sup><b>6</b></sup> Lớn<sup><a href="#fn-7-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-7-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">7</a></sup> bé, già trẻ trong xứ sẽ phải chết, không người chôn cất, chẳng ai <sup><a href="#fn-5@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-5@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">5@</a></sup>khóc thương, không ai rạch mình và cạo trọc đầu để tang<sup><a href="#fn-8-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-8-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">8</a></sup>. <sup><b>7</b></sup> Không ai bẻ bánh cho những người thọ tang để an ủi chúng đang buồn vì người chết ; cũng không ai rót rượu an ủi chúng vì cha hay mẹ chúng đã chết rồi<sup><a href="#fn-9-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-9-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">9</a></sup>.

<sup><b>8</b></sup> Ngươi cũng không được vào nhà đang có tiệc để cùng <sup><a href="#fn-6@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-6@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">6@</a></sup>ngồi ăn uống. <sup><b>9</b></sup> Vì ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-10-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-10-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">10</a></sup> các đạo binh, Thiên Chúa Ít-ra-en<sup><a href="#fn-11-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-11-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">11</a></sup>, phán như sau : Ngay trước mắt các ngươi và trong đời các ngươi, Ta sẽ làm cho nơi này <sup><a href="#fn-7@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-7@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">7@</a></sup>im bặt tiếng reo mừng hỷ hoan và tiếng hát của cô dâu chú rể.

<sup><b>10</b></sup> Khi ngươi loan báo tất cả những lời ấy cho dân này, chúng sẽ nói với ngươi : “<sup><a href="#fn-8@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-8@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">8@</a></sup>Tại sao ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-12-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-12-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">12</a></sup> lại giáng một tai hoạ lớn lao như thế để trừng phạt chúng tôi ? Chúng tôi đã có lỗi gì, đã phạm tội nào chống lại ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-13-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-13-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">13</a></sup>, Thiên Chúa chúng tôi ?” <sup><b>11</b></sup> Bấy giờ ngươi sẽ bảo chúng : “Chính vì cha ông các ngươi đã <sup><a href="#fn-9@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-9@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">9@</a></sup>chối bỏ Ta, –sấm ngôn của ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-14-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-14-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">14</a></sup>–, chúng đã <sup><a href="#fn-10@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-10@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">10@</a></sup>đi theo các thần khác, đã phụng thờ và sụp lạy các thần ấy ; còn Ta, chúng lại chối bỏ, và Lề Luật của Ta, chúng không tuân giữ. <sup><b>12</b></sup> Phần các ngươi, các ngươi còn hành động xấu xa hơn cha ông các ngươi : người nào cũng <sup><a href="#fn-11@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-11@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">11@</a></sup>cố chấp theo lòng dạ xấu xa của mình, không chịu nghe lời Ta. <sup><b>13</b></sup> Ta sẽ đuổi các ngươi ra khỏi xứ này và đưa đến một nơi xa lạ mà chính các ngươi cũng như cha ông các ngươi <sup><a href="#fn-12@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-12@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">12@</a></sup>không biết ; ở đó đêm ngày các ngươi sẽ phụng thờ các <sup><a href="#fn-13@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-13@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">13@</a></sup>thần khác<sup><a href="#fn-15-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-15-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">15</a></sup>, vì Ta không còn thương các ngươi nữa.”

<h1>Dân Ít-ra-en<sup><a href="#fn-16-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-16-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">16</a></sup> bị phân tán <sup><a href="#fn-14@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-14@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">14@</a></sup>trở về</h1>
<sup><b>14</b></sup> Vì thế, sẽ đến ngày –sấm ngôn của ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-17-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-17-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">17</a></sup>– người ta không còn nói như sau nữa : “Có ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-18-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-18-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">18</a></sup> hằng sống, Đấng đã đưa con cái Ít-ra-en<sup><a href="#fn-19-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-19-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">19</a></sup> lên khỏi đất <sup><a href="#fn-15@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-15@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">15@</a></sup>Ai-cập<sup><a href="#fn-20-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-20-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">20</a></sup>”, <sup><b>15</b></sup> nhưng sẽ nói “có ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-21-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-21-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">21</a></sup> hằng sống, Đấng đã đưa con cái Ít-ra-en<sup><a href="#fn-22-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-22-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">22</a></sup> lên khỏi đất <sup><a href="#fn-16@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-16@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">16@</a></sup>phương bắc và khỏi mọi miền đất Người đã xua họ đến”. Quả thật, Ta sẽ <sup><a href="#fn-17@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-17@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">17@</a></sup>cho chúng trở về đất chúng sở hữu, đất mà xưa kia Ta đã ban cho cha ông chúng.

<h1>Loan báo cuộc xâm lược<sup><a href="#fn-23-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-23-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">23</a></sup></h1>
<sup><b>16</b></sup> “Này đây Ta sẽ sai nhiều ngư phủ –sấm ngôn của ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-24-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-24-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">24</a></sup>– đến đánh bắt chúng. Sau đó, Ta sẽ sai nhiều <sup><a href="#fn-18@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-18@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">18@</a></sup>thợ săn đến săn bắt chúng từ trên mọi núi đồi và những kẽ <sup><a href="#fn-19@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-19@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">19@</a></sup>đá. <sup><b>17</b></sup> Vì mắt Ta luôn canh chừng mọi nẻo đường chúng đi ; chúng không che giấu được mắt Ta và tội ác của chúng không <sup><a href="#fn-20@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-20@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">20@</a></sup>lọt khỏi mắt Ta. <sup><b>18</b></sup> Ta sẽ phạt chúng <sup><a href="#fn-21@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-21@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">21@</a></sup>gấp đôi các tội ác và lỗi lầm chúng phạm, vì chúng đã làm ô uế miền đất của Ta bằng những đồ gớm ghiếc là các ngẫu tượng vô hồn ; chúng lại chất đầy những đồ ghê tởm<sup><a href="#fn-25-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-25-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">25</a></sup> lên <sup><a href="#fn-22@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-22@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">22@</a></sup>cơ nghiệp của Ta.”

<h1>Các nước trở lại<sup><a href="#fn-26-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-26-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">26</a></sup></h1>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> Lạy ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-27-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-27-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">27</a></sup> là <sup><a href="#fn-23@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-23@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">23@</a></sup>sức mạnh, là thành luỹ của con,</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> là <sup><a href="#fn-24@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-24@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">24@</a></sup>nơi con ẩn náu trong ngày khốn quẫn,</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> từ khắp cùng cõi đất, các <sup><a href="#fn-25@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-25@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">25@</a></sup>dân tộc sẽ đến với Ngài.</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> Chúng sẽ nói : Cha ông chúng tôi</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> đã chỉ được thừa hưởng <sup><a href="#fn-26@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-26@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">26@</a></sup>sự dối trá,</blockquote>

<blockquote><sup><b>19</b></sup> cùng những điều hão huyền vô tích sự.</blockquote>

<blockquote><sup><b>20</b></sup> Người phàm có thể <sup><a href="#fn-27@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-27@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">27@</a></sup>tạo thần minh cho mình chăng ?</blockquote>

<blockquote><sup><b>20</b></sup> Nhưng các thần đó đâu phải là thần !</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> Vì thế, này đây Ta sắp sửa cho chúng <sup><a href="#fn-28@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-28@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">28@</a></sup>biết,</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> lần này Ta sẽ cho chúng biết được</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> bàn tay oai hùng và dũng lực của Ta,</blockquote>

<blockquote><sup><b>21</b></sup> và chúng sẽ biết danh Ta là <sup><a href="#fn-29@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-29@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">29@</a></sup>ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-28-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24" id="fnref-28-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">28</a></sup>.</blockquote>
<hr>

<ol><li id="fn-1-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Hành động của ngôn sứ nhiều lần mang ý nghĩa tượng trưng đã đành (x. 18,1 tt), mà chính đời sống của ông đôi khi cũng nên dấu ấn và biểu tượng cho sứ điệp nữa (x. Hs 1 và 3 ; Is 8,18 ; Ed 24,15-24). [<a href="#fnref-1-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">1</a>]</p></li>

<li id="fn-2-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-2-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">2</a>]</p></li>

<li id="fn-3-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-3-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">3</a>]</p></li>

<li id="fn-4-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Cuộc đời độc thân của ngôn sứ Giê-rê-mi-a ở đây là một lời loan báo hiển nhiên một đại hoạ đang chờ đợi Giu-đa : không còn gia đình, không còn dân cư. Không được cử hành tang chế và chôn cất người chết là một bất hạnh kinh khủng (x. 22,18-19 ; 1 V 14,11 ; Ed 29,5). [<a href="#fnref-4-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">4</a>]</p></li>

<li id="fn-5-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-5-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">5</a>]</p></li>

<li id="fn-6-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-6-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">6</a>]</p></li>

<li id="fn-7-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Sons  -- (Gate of the) | French: Grande Porte | Latin: Filiorum (porta) | Origin: בְּנֵי־עָם ‎(שַׁעַר) | Vietnamese: Lớn (cửa) -- Gr 17,19 [<a href="#fnref-7-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">7</a>]</p></li>

<li id="fn-8-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Lv 19,27-28 cấm các nghi thức này (x. Đnl 14,1), nhưng người ta vẫn cứ thi hành (x. Gr 7,29 ; 41,5). [<a href="#fnref-8-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">8</a>]</p></li>

<li id="fn-9-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Nghi thức thực hành nơi nhà đám. Tai hoạ sẽ khủng khiếp đến độ không còn ai để lo đến những nghĩa vụ cơ bản như thế nữa ; khóc người chết hay an ủi người sống lúc ấy đều vô ích, chẳng ai nghĩ đến nữa, vì sợ hãi. [<a href="#fnref-9-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">9</a>]</p></li>

<li id="fn-10-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-10-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">10</a>]</p></li>

<li id="fn-11-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-11-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">11</a>]</p></li>

<li id="fn-12-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-12-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">12</a>]</p></li>

<li id="fn-13-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-13-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">13</a>]</p></li>

<li id="fn-14-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-14-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">14</a>]</p></li>

<li id="fn-15-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p><em>Thờ các thần khác</em> là cụm từ cũ kỹ đôi khi đồng nghĩa với <em>bị biệt xứ</em> ngoài đất thánh, lãnh địa của Đức Chúa (x. 1 Sm 26,19 ; 2 V 5,17). Câu nói cũng có ý mỉa mai : <em>Ta sẽ đuổi các ngươi ... đến một xứ lạ</em> ; ở đó các ngươi tha hồ phụng thờ các thần khác. [<a href="#fnref-15-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">15</a>]</p></li>

<li id="fn-16-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-16-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">16</a>]</p></li>

<li id="fn-17-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-17-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">17</a>]</p></li>

<li id="fn-18-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-18-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">18</a>]</p></li>

<li id="fn-19-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-19-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">19</a>]</p></li>

<li id="fn-20-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Israelites | French: Israelite | Latin: Israelites | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 2 -- dân Ít-ra-en phân biệt với các dân khác như Ai-cập... Lv 24,10-11 [<a href="#fnref-20-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">20</a>]</p></li>

<li id="fn-21-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-21-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">21</a>]</p></li>

<li id="fn-22-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-22-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">22</a>]</p></li>

<li id="fn-23-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Cuộc xâm lăng năm 598. Lời tiên báo này được công bố trước đó. Hai hình ảnh ngư phủ và thợ săn bắt chim ám chỉ quân Ba-by-lon xâm lược và bắt dân đi lưu đày. Những người Ba-by-lon có tiếng là thạo hai nghề đó. [<a href="#fnref-23-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">23</a>]</p></li>

<li id="fn-24-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-24-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">24</a>]</p></li>

<li id="fn-25-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p><em>Ngẫu tượng vô hồn</em>, ds : <em>thây ma gớm ghiếc</em>, có ý nói các ngẫu tượng làm ô uế đất thánh của Đức Chúa cũng như thây ma làm dơ bẩn nơi hay vật nó đụng tới (Lv 18,25 ; 26,3 ; Ds 10,10) hoặc hiểu một cách khinh bỉ là các ngẫu tượng cũng ghê tởm và bất lực chẳng khác thây ma. [<a href="#fnref-25-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">25</a>]</p></li>

<li id="fn-26-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Khúc này (cc. 19-21) không ăn khớp với văn mạch ở đây. Viết theo lối văn thánh vịnh, mang tính phổ quát, giống như Is đệ nhị (x. Is 40,20 ; 42,8 ; 45,14). Có lẽ không phải của ngôn sứ Giê-rê-mi-a. Tuy nhiên cũng có thể coi đây là một lời xả hơi của ông (x. Gr 3,17 ; 12,14-17 và cuối một số lời sấm về dân ngoại, như Gr 46,26 ; 48,27 ; 49,6.39). [<a href="#fnref-26-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">26</a>]</p></li>

<li id="fn-27-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-27-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">27</a>]</p></li>

<li id="fn-28-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-28-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">28</a>]</p></li>

<li id="fn-1@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Mt 19,12; 1 Cr 7,26 [<a href="#fnref-1@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">1@</a>]</p></li>

<li id="fn-2@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 8,2; 14,16 [<a href="#fnref-2@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">2@</a>]</p></li>

<li id="fn-3@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 12,9; 19,7; Tv 79,2-3 [<a href="#fnref-3@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">3@</a>]</p></li>

<li id="fn-4@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 13,14; Ds 6,26 [<a href="#fnref-4@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">4@</a>]</p></li>

<li id="fn-5@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 22,18; Ed 24,23 [<a href="#fnref-5@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">5@</a>]</p></li>

<li id="fn-6@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 15,17 [<a href="#fnref-6@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">6@</a>]</p></li>

<li id="fn-7@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 7,34; 25,10; Is 24,8 [<a href="#fnref-7@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">7@</a>]</p></li>

<li id="fn-8@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 5,19 [<a href="#fnref-8@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">8@</a>]</p></li>

<li id="fn-9@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 2,5.17; Đnl 29,24 [<a href="#fnref-9@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">9@</a>]</p></li>

<li id="fn-10@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 1,6.9; 25,6 [<a href="#fnref-10@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">10@</a>]</p></li>

<li id="fn-11@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 3,17 [<a href="#fnref-11@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">11@</a>]</p></li>

<li id="fn-12@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 17,4 [<a href="#fnref-12@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">12@</a>]</p></li>

<li id="fn-13@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 5,19; Đnl 4,28; 28,64 [<a href="#fnref-13@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">13@</a>]</p></li>

<li id="fn-14@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 23,7-8= [<a href="#fnref-14@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">14@</a>]</p></li>

<li id="fn-15@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Xh 20,2 [<a href="#fnref-15@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">15@</a>]</p></li>

<li id="fn-16@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 31,8 [<a href="#fnref-16@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">16@</a>]</p></li>

<li id="fn-17@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 12,15; 24,6; Br 2,34 [<a href="#fnref-17@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">17@</a>]</p></li>

<li id="fn-18@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Ed 12,13; Am 4,2; Kb 1,15 [<a href="#fnref-18@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">18@</a>]</p></li>

<li id="fn-19@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 4,29; Is 2,10; 7,19 [<a href="#fnref-19@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">19@</a>]</p></li>

<li id="fn-20@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 32,19; Tv 90,8; Hs 7,2 [<a href="#fnref-20@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">20@</a>]</p></li>

<li id="fn-21@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Kh 18,6 [<a href="#fnref-21@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">21@</a>]</p></li>

<li id="fn-22@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 2,7 [<a href="#fnref-22@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">22@</a>]</p></li>

<li id="fn-23@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Tv 28,7 [<a href="#fnref-23@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">23@</a>]</p></li>

<li id="fn-24@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>2 Sm 22,3 [<a href="#fnref-24@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">24@</a>]</p></li>

<li id="fn-25@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 3,17; 1 V 8,43; Is 45,14 [<a href="#fnref-25@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">25@</a>]</p></li>

<li id="fn-26@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 13,25 [<a href="#fnref-26@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">26@</a>]</p></li>

<li id="fn-27@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 2,8.28; 2 V 19,18; Is 40,20; 42,8 [<a href="#fnref-27@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">27@</a>]</p></li>

<li id="fn-28@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 9,23 [<a href="#fnref-28@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">28@</a>]</p></li>

<li id="fn-29@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24"><p>Gr 31,35; Is 42,8; Ed 5,13 [<a href="#fnref-29@-8525efb6-a062-4538-80fd-dc8c59656c24">29@</a>]</p></li>

</ol>