books/bible/versions/ktcgkpv.org/kt2011/2 v/7/7.html

<sup><b>1</b></sup> Ông Ê-li-sa<sup><a href="#fn-1-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-1-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">1</a></sup> nói : “Hãy nghe lời của ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-2-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-2-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">2</a></sup> : ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-3-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-3-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">3</a></sup> phán thế này : Ngày mai, cũng vào giờ này, tại cửa thành<sup><a href="#fn-4-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-4-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">4</a></sup> Sa-ma-ri<sup><a href="#fn-5-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-5-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">5</a></sup>, cứ ba chỉ bạc<sup><a href="#fn-6-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-6-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">6</a></sup> sẽ mua được một thúng<sup><a href="#fn-7-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-7-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">7</a></sup> tinh bột lúa miến ; cứ ba chỉ bạc sẽ mua được hai thúng lúa mạch !” <sup><b>2</b></sup> Viên giám mã đỡ tay vua đáp lời người của Thiên Chúa : “Cho dù ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-8-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-8-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">8</a></sup> có <sup><a href="#fn-1@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-1@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">1@</a></sup>mở cống trên trời<sup><a href="#fn-9-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-9-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">9</a></sup>, điều đó liệu có xảy ra không ?” Ông Ê-li-sa<sup><a href="#fn-10-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-10-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">10</a></sup> nói : “Chính ông sẽ <sup><a href="#fn-2@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-2@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">2@</a></sup>thấy tận mắt, nhưng sẽ không được ăn !”<sup><a href="#fn-11-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-11-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">11</a></sup>

<h1><sup><a href="#fn-3@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-3@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">3@</a></sup>Trại quân A-ram<sup><a href="#fn-12-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-12-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">12</a></sup> bỏ trống</h1>
<sup><b>3</b></sup> Có bốn người mắc bệnh phong đang ở <sup><a href="#fn-4@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-4@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">4@</a></sup>lối vào cửa thành<sup><a href="#fn-13-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-13-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">13</a></sup>. Họ nói với nhau : “Sao chúng ta cứ ở lại đây mà chờ chết ? <sup><b>4</b></sup> Nếu chúng ta quyết định vào thành, thì chúng ta sẽ chết trong thành, vì ở đó đang có nạn đói ; nếu chúng ta ở lại đây, thì chúng ta cũng sẽ chết. Vậy bây giờ, đến đây, chúng ta cùng trốn sang trại quân A-ram<sup><a href="#fn-14-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-14-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">14</a></sup>. Nếu chúng để chúng ta sống, thì chúng ta sẽ sống ; mà nếu chúng giết chúng ta, thì chúng ta sẽ chết.” <sup><b>5</b></sup> Lúc chập tối, những người mắc bệnh phong lên đường đi đến trại quân A-ram<sup><a href="#fn-15-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-15-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">15</a></sup>. Nhưng khi tới đầu trại quân A-ram<sup><a href="#fn-16-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-16-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">16</a></sup>, thì họ chẳng thấy có ai<sup><a href="#fn-17-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-17-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">17</a></sup> ! <sup><b>6</b></sup> Vì ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-18-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-18-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">18</a></sup> đã cho tiếng <sup><a href="#fn-5@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-5@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">5@</a></sup>xe, tiếng ngựa, tiếng một đạo binh lớn vang lên trong trại quân A-ram<sup><a href="#fn-19-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-19-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">19</a></sup>. Chúng bảo nhau : “Này vua Ít-ra-en<sup><a href="#fn-20-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-20-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">20</a></sup> đã thuê các vua Khết và các vua Ai-cập<sup><a href="#fn-21-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-21-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">21</a></sup> vào đánh chúng ta.” <sup><b>7</b></sup> Vậy chúng đã lên đường, chạy trốn lúc chập tối, bỏ lại lều, ngựa, lừa ; tóm lại, chúng để cả trại y nguyên mà chạy thục mạng<sup><a href="#fn-22-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-22-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">22</a></sup>. <sup><b>8</b></sup> Khi tới đầu trại, những người mắc bệnh phong ấy vào một lều ; họ ăn uống, rồi mang bạc, vàng và quần áo đi giấu. Họ trở lại, vào một lều khác, và cũng mang đồ vật trong đó giấu đi.

<h1>Hết cuộc bao vây và hết nạn đói</h1>
<sup><b>9</b></sup> Bấy giờ, họ nói với nhau : “Chúng ta làm thế thì không phải. Hôm nay là ngày mang lại tin vui. Nếu chúng ta làm thinh và chần chừ mãi cho tới khi trời sáng, thì chúng ta sẽ mắc tội<sup><a href="#fn-23-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-23-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">23</a></sup>. Bây giờ, đến đây, chúng ta cùng đi báo tin cho đền vua.” <sup><b>10</b></sup> Họ vào gọi những người canh cửa thành và báo tin : “Chúng tôi đã vào trại quân A-ram<sup><a href="#fn-24-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-24-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">24</a></sup>. Chúng tôi chẳng thấy có ai<sup><a href="#fn-25-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-25-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">25</a></sup>, cũng không nghe tiếng người ; chỉ có ngựa còn cột đó, lừa còn cột đó ; các lều còn y nguyên.” <sup><b>11</b></sup> Những người canh cửa thành hô lên và báo tin cho đền vua ở bên trong.

<sup><b>12</b></sup> Đang đêm, vua trỗi dậy, nói với các thuộc hạ : “Để ta giải thích cho các ngươi nghe những gì quân A-ram<sup><a href="#fn-26-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-26-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">26</a></sup> làm để hại chúng ta. Chúng biết chúng ta đang bị đói, nên đã ra khỏi trại để nấp ở ngoài đồng, nghĩ bụng rằng : ‘Họ<sup><a href="#fn-27-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-27-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">27</a></sup> sẽ ra khỏi thành ; chúng ta sẽ bắt sống họ, rồi vào thành.’” <sup><b>13</b></sup> Một người trong các thuộc hạ vua trả lời : “Xin<sup><a href="#fn-28-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-28-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">28</a></sup> để người ta lấy năm con ngựa trong số những con sống sót còn lại đây, –nếu không, những con ấy cũng sẽ cùng chung số phận với toàn đám dân Ít-ra-en<sup><a href="#fn-29-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-29-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">29</a></sup> sống sót trong thành đang chờ chết–<sup><a href="#fn-30-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-30-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">30</a></sup> ; chúng ta cứ gửi đi xem sao.” <sup><b>14</b></sup> Người ta lấy hai cỗ xe, rồi vua sai người đuổi theo quân A-ram<sup><a href="#fn-31-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-31-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">31</a></sup>, và nói : “Hãy đi, xem thế nào !” <sup><b>15</b></sup> Họ đã đuổi theo chúng cho đến sông Gio-đan<sup><a href="#fn-32-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-32-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">32</a></sup>. Trên tất cả quãng đường ấy đều la liệt quần áo và vật dụng quân A-ram<sup><a href="#fn-33-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-33-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">33</a></sup> đã liệng xuống trong lúc vội vã. Các sứ giả trở về trình lại các sự việc cho vua.

<sup><b>16</b></sup> Dân đi ra hôi của trong trại quân A-ram<sup><a href="#fn-34-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-34-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">34</a></sup>. Quả thật<sup><a href="#fn-35-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-35-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">35</a></sup>, theo như lời của ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-36-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-36-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">36</a></sup>, cứ ba chỉ bạc sẽ mua được một thúng tinh bột lúa miến ; cứ ba chỉ bạc sẽ mua được hai thúng lúa mạch. <sup><b>17</b></sup> Vua đã đặt một viên giám mã canh cửa thành, người đó là người đã <sup><a href="#fn-6@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-6@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">6@</a></sup>đỡ tay vua. Dân chúng giẫm lên người đó ở cửa thành, làm cho người đó chết, đúng y như lời người của Thiên Chúa đã nói khi vua xuống gặp ông. <sup><b>18</b></sup> Quả thật, khi người của Thiên Chúa nói với vua : “Ngày mai, cũng vào giờ này, tại cửa thành Sa-ma-ri<sup><a href="#fn-37-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-37-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">37</a></sup>, ba chỉ bạc sẽ mua được hai thúng lúa mạch, ba chỉ bạc sẽ mua được một thúng tinh bột lúa miến”, <sup><b>19</b></sup> thì viên giám mã trả lời cho người của Thiên Chúa : “Cho dù ĐỨC CHÚA<sup><a href="#fn-38-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-38-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">38</a></sup> có mở cống trên trời, điều đó liệu có xảy ra không ?” Ông Ê-li-sa<sup><a href="#fn-39-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a" id="fnref-39-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">39</a></sup> nói : “Ông sẽ thấy tận mắt, nhưng ông sẽ không được ăn !” <sup><b>20</b></sup> Điều đó đã xảy ra cho viên giám mã : dân chúng giẫm lên ông ở cửa thành, làm ông chết.<hr>

<ol><li id="fn-1-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Elisha | French: Elisée | Latin: Eliseus | Origin: אֱלִישָׁע | Vietnamese: Ê-li-sa 1 -- con ông Sa-phát, môn đệ của ngôn sứ Ê-li-a, -- 1 V 19,16 [<a href="#fnref-1-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">1</a>]</p></li>

<li id="fn-2-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-2-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">2</a>]</p></li>

<li id="fn-3-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-3-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">3</a>]</p></li>

<li id="fn-4-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>Tại cổng thành thường có một bãi đất rộng dùng làm nơi trao đổi buôn bán (x. St 23,10.18 ; 34,20) và cũng là nơi các kỳ mục xét xử (x. Đnl 21,19 ; 22,15 ; 25,7 ; R 4,2.10). [<a href="#fnref-4-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">4</a>]</p></li>

<li id="fn-5-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Samaria | French: Samarie | Latin: Samaria | Origin: שֹׁמְרוֹן | Vietnamese: Sa-ma-ri 1 -- thủ đô vương quốc miền Bắc, miền đất, -- 1 V 16,24 ; 2 V 18,34-35 ; 1 Mcb 10,30 [<a href="#fnref-5-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">5</a>]</p></li>

<li id="fn-6-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>Đã đổi ra đơn vị hiện hành ; ds : <em>một se-ken bạc</em>. [<a href="#fnref-6-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">6</a>]</p></li>

<li id="fn-7-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p><em>Thúng</em>, ds : <em>xơ-a</em> : đơn vị tương đương. [<a href="#fnref-7-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">7</a>]</p></li>

<li id="fn-8-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-8-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">8</a>]</p></li>

<li id="fn-9-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p><em>Cống trên trời, cống trời</em> hoặc <em>cổng trời</em>, ds : <em>các cửa sổ trên trời</em> : cách nói theo quan niệm vũ trụ của người Do-thái ; Thiên Chúa mở các cửa sổ trên trời, làm mưa rơi xuống, ban phúc lộc cho con người (x. St 7,11 ; 8,2 ; Ml 3,10). [<a href="#fnref-9-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">9</a>]</p></li>

<li id="fn-10-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Elisha | French: Elisée | Latin: Eliseus | Origin: אֱלִישָׁע | Vietnamese: Ê-li-sa 1 -- con ông Sa-phát, môn đệ của ngôn sứ Ê-li-a, -- 1 V 19,16 [<a href="#fnref-10-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">10</a>]</p></li>

<li id="fn-11-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>X. 7,20. [<a href="#fnref-11-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">11</a>]</p></li>

<li id="fn-12-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-12-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">12</a>]</p></li>

<li id="fn-13-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>Theo Luật, người bị bệnh phong phải ở riêng ngoài trại hoặc ngoài thành (x. Lv 13,46 ; Ds 5,2-4 ; 12,14-16). [<a href="#fnref-13-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">13</a>]</p></li>

<li id="fn-14-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-14-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">14</a>]</p></li>

<li id="fn-15-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-15-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">15</a>]</p></li>

<li id="fn-16-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-16-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">16</a>]</p></li>

<li id="fn-17-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p><em>Họ chẳng thấy có ai</em>, ds : <em>Thì này, ở đó chẳng có người nào</em>. [<a href="#fnref-17-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">17</a>]</p></li>

<li id="fn-18-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-18-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">18</a>]</p></li>

<li id="fn-19-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-19-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">19</a>]</p></li>

<li id="fn-20-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-20-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">20</a>]</p></li>

<li id="fn-21-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Israelites | French: Israelite | Latin: Israelites | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 2 -- dân Ít-ra-en phân biệt với các dân khác như Ai-cập... Lv 24,10-11 [<a href="#fnref-21-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">21</a>]</p></li>

<li id="fn-22-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p><em>Chạy thục mạng</em>, ds : <em>Chạy vì sự sống của chúng</em>. [<a href="#fnref-22-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">22</a>]</p></li>

<li id="fn-23-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p><em>Chúng ta sẽ mắc tội</em> hoặc <em>chúng ta sẽ bị phạt</em>. [<a href="#fnref-23-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">23</a>]</p></li>

<li id="fn-24-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-24-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">24</a>]</p></li>

<li id="fn-25-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>X. c.5+. [<a href="#fnref-25-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">25</a>]</p></li>

<li id="fn-26-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-26-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">26</a>]</p></li>

<li id="fn-27-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>Phần hai của c.12b là một câu nói trực tiếp, nếu đổi lại thành câu nói gián tiếp sẽ dễ hiểu hơn. <em>Họ</em> : Ít-ra-en ; <em>chúng ta</em> : A-ram. [<a href="#fnref-27-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">27</a>]</p></li>

<li id="fn-28-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Sin | French: Sin | Latin: Sin | Origin: סִין | Vietnamese: Xin 1 -- sa mạc trong cuộc Xuất hành, Xh 16,1 ; Ds 33,11-12 [<a href="#fnref-28-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">28</a>]</p></li>

<li id="fn-29-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-29-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">29</a>]</p></li>

<li id="fn-30-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p><em>Nếu không, ... chờ chết</em> : [LXX, XR, PT]. [<a href="#fnref-30-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">30</a>]</p></li>

<li id="fn-31-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-31-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">31</a>]</p></li>

<li id="fn-32-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Jordan | French: Jourdain | Latin: Iordan | Origin: יַרְדֵּן -- Ιορδανης | Vietnamese: Gio-đan -- sông lớn nhất ở Pa-lét-tin, G 40,23 ; Mt 3,5-6 ; Lc 3,3 [<a href="#fnref-32-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">32</a>]</p></li>

<li id="fn-33-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-33-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">33</a>]</p></li>

<li id="fn-34-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Aram | French: Aram | Latin: Aram | Origin: אֲרָם | Vietnamese: A-ram 1 -- người A-ram, St 10,22 [<a href="#fnref-34-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">34</a>]</p></li>

<li id="fn-35-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>Cc. 16-20 có nhiều yếu tố khá giống 7,1-2 ; xem các chú thích liên hệ. [<a href="#fnref-35-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">35</a>]</p></li>

<li id="fn-36-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-36-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">36</a>]</p></li>

<li id="fn-37-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Samaria | French: Samarie | Latin: Samaria | Origin: שֹׁמְרוֹן | Vietnamese: Sa-ma-ri 1 -- thủ đô vương quốc miền Bắc, miền đất, -- 1 V 16,24 ; 2 V 18,34-35 ; 1 Mcb 10,30 [<a href="#fnref-37-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">37</a>]</p></li>

<li id="fn-38-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Yahweh | French: SEIGNEUR | Latin: Dominus | Origin: יְהוָֹה | Vietnamese: ĐỨC CHÚA -- Danh của Thiên Chúa Ít-ra-en, St 2,4... [<a href="#fnref-38-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">38</a>]</p></li>

<li id="fn-39-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>English: Elisha | French: Elisée | Latin: Eliseus | Origin: אֱלִישָׁע | Vietnamese: Ê-li-sa 1 -- con ông Sa-phát, môn đệ của ngôn sứ Ê-li-a, -- 1 V 19,16 [<a href="#fnref-39-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">39</a>]</p></li>

<li id="fn-1@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>St 7,11; 8,2; Is 24,18; Ml 3,10 [<a href="#fnref-1@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">1@</a>]</p></li>

<li id="fn-2@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>2 V 6,17 [<a href="#fnref-2@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">2@</a>]</p></li>

<li id="fn-3@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>2 V 19,35-36 [<a href="#fnref-3@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">3@</a>]</p></li>

<li id="fn-4@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>Lv 13,46 [<a href="#fnref-4@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">4@</a>]</p></li>

<li id="fn-5@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>2 V 6,17 [<a href="#fnref-5@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">5@</a>]</p></li>

<li id="fn-6@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a"><p>2 V 7,2 [<a href="#fnref-6@-9a767a53-b40a-4139-92f9-c3c285d8303a">6@</a>]</p></li>

</ol>